Page 148 - AYA YAYINCILIK 8. Sınıf 24 Deneme Sınavı Türkçe

8. Sınıf Türkçe Deneme Sınavı - 22

3. Vücudumuzda özellikle stres anında salgılanan bazı kimyasallar ve bunların işlevleri aşağıda verilmiştir.
Kortizol: Kortizol, böbrek üstü bezinin kabuk bölgesinde üretilen, vücudun strese gösterdiği tepkiyi düzenleyen bir hormondur.
Stres hormonu olarak da bilinir. Enerji dolu ve sağlıklı olmamızı sağlar. Birincil görevi fiziksel ve psikolojik stresi kontrol etmektir.
Stres karşısında vücudun tepkisi kortizol seviyesini yükseltmektir. Kan basıncını ve kan şekerini artırır ve bağışıklık sistemini
baskılar. Yeterli miktarda salgılandığında sağlıklı bir uyarandır ama miktarı arttığında sağlığa zarar verebilir.
Dopamin: Dopamin, insan vücudunda doğal olarak bulunan kimyasal bir maddedir. Kişinin duygusal tepkilerinin ve eylemlerinin
kontrolünde önemli bir rol oynar. Hafıza, hareket kabiliyeti, ruh durumu, öğrenme, dikkat ve odaklanma doğrudan dopamin ile ilgilidir.
Zevk ve keyif hislerini açığa çıkaran bir kimyasal olan dopamin, ruh hâlimiz üzerinde belirleyicidir. Azlığı depresyon ve Parkinson
hastalığına, fazlalığı şizofreniye neden olur. Bir işe dikkatinizi toplamanız gerektiğinde vücudunuzun dopamine ihtiyacı olacaktır.
Epinefrin: İsmi daha çok heyecan verici ve korkutucu durumlarla anılan epinefrin ya da bilindik adıyla adrenalin, bir hormon tü-
rüdür ve böbrek üstü bezleri tarafından salgılanır. Travma, stres, şok ve aşırı şaşırma gibi durumlarda bu hormon, beynin verdiği
emirle kana çok yüksek bir oranda salgılanmaktadır. Bu durumlarda kana karışan adrenalin hormonu, tansiyonun yükselmesine,
solunum ve nabızda artışlara sebep olur. Bu durum özellikle tansiyon hastaları için tehlikelidir. Epinefrinin başlıca görevi, stresli
durumlarda kanı parmak uçları, burun, kulak gibi kılcal damarlardan çekip el, kol, bacak gibi daha geniş kas gruplarına gönder-
mektir ki bu hareket, sizin mevcut durumla savaşmanız için gelişmiştir. Stres altındayken bir anda güçlenmenizin nedeni budur.
Serotonin: İnsana mutluluk, canlılık ve zindelik hissi veren, insan vücudunda doğal olarak bulunan bir kimyasal maddedir. Do-
pamin ve endorfin ile birlikte mutluluk kaynağı olarak bilinirler. Serotonin eksikliğinde kişi kendini yorgun hisseder, sıkılgan bir ruh
hâline bürünür. Açlık, yorgunluk, stres, yemek, ışık ve ilaç gibi faktörlerin tamamı insan vücudundaki serotonin düzeyini etkilemek-
tedir. Stres ve düşük kan şekeri serotonin düzeyini düşürür; oksijen, peynir, çikolata, portakal, mandalina, domates, süt, hindi eti
ise serotonin düzeyini yükseltir.
Seyit Ali Çabuk (1889-1939) ya da bilinen adıyla Seyit Onbaşı, Çanakkale Savaşlarında çarpışan kahramanlarımızdan biriydi. 18
Mart 1915'te Müttefik donanması Çanakkale Boğazı'nı geçmek için saldırıya geçti. Türk topçusunun yoğun karşı ateşi ve daha
önceden Nusret mayın gemisinin döktüğü mayınlar, bu saldırıyı püskürttü. Düşman askerinin yaptığı atışlar sebebiyle tabyada
bulunan topun mermi kaldıran vinci parçalandı. Bunun üzerine Seyit Ali, 215 kilogram ağırlığındaki top mermilerini sırtlayarak top
kundağına yerleştirdi. Seyit Ali, ilk iki atışta Ocean'a hafif bazı hasarlar verdiyse de üçüncü atışında İngiliz zırhlısı Ocean'a ağır
yara verdi. Atılan mermi, geminin su kesiminin biraz altına isabet ederek geminin anında yan yatmasına neden oldu. Daha sonra
gemi, Nusret mayın gemisinin döktüğü mayınlardan birine çarptı. Ocean, bu yaradan kısa bir süre sonra alabora olarak battı. Ko-
mutanı Seyit Ali’ye onbaşılık unvanını verdi. Çanakkale Savaşı’ndan sonra Seyit Ali Onbaşı'nın top mermisi sırtında bir fotoğrafı
çekilmek istendi. Seyit Ali Onbaşı ne kadar uğraşsa da top mermisini kaldıramadı. Bunun üzerine Seyit Ali Onbaşı “Yine savaş
çıksın, yine kaldırırım.” dedi.
Vücutta Salgılanan KimyasallarınVücutta Salgılanan Kimyasalların
Vücutta Salgılanan KimyasallarınVücutta Salgılanan Kimyasalların
Anlatılan olayda Seyit Onbaşı’nın vücudundaki kimyasalların değişimini gösteren grafik aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Seviyeleri Seviyeleri Seviyeleri Seviyeleri
A) Vücutta Salgılanan KimyasallarınVücutta Salgılanan Kimyasalların Vücutta Salgılanan KimyasallarınVücutta Salgılanan Kimyasalların
B)

Seviyeleri Seviyeleri Seviyeleri Seviyeleri

EpinefrinDopamin
EpinefrinDopamin
Kortizol
Kortizol DopaminKortizol SerotoninEpinefrin Serotonin DopaminKortizol SerotoninEpinefrin Serotonin
Mermileri Kaldırmadan ÖnceMermileri Kaldırmadan Önce Mermileri Kaldırmadan ÖnceMermileri Kaldırmadan Önce
Oceans’ı Vurduktan SonraOceans’ı Vurduktan Sonra
Oceans’ı Vurduktan SonraOceans’ı Vurduktan Sonra
EpinefrinDopamin
Kortizol
Kortizol DopaminKortizol SerotoninEpinefrin Serotonin DopaminKortizol SerotoninEpinefrin Serotonin
EpinefrinDopamin
Oceans’ı Vurduktan SonraOceans’ı Vurduktan Sonra
Mermileri Kaldırmadan ÖnceMermileri Kaldırmadan Önce Mermileri Kaldırmadan ÖnceMermileri Kaldırmadan Önce
Oceans’ı Vurduktan SonraOceans’ı Vurduktan Sonra
C) Vücutta Salgılanan KimyasallarınVücutta Salgılanan Kimyasalların Vücutta Salgılanan KimyasallarınVücutta Salgılanan Kimyasalların

D)
Seviyeleri Seviyeleri Seviyeleri Seviyeleri
Vücutta Salgılanan KimyasallarınVücutta Salgılanan Kimyasalların Vücutta Salgılanan KimyasallarınVücutta Salgılanan Kimyasalların
Seviyeleri Seviyeleri Seviyeleri Seviyeleri
Kortizol DopaminKortizol SerotoninEpinefrin Serotonin DopaminKortizol SerotoninEpinefrin Serotonin
Kortizol
EpinefrinDopamin
EpinefrinDopamin
Oceans’ı Vurduktan SonraOceans’ı Vurduktan Sonra
Oceans’ı Vurduktan SonraOceans’ı Vurduktan Sonra
Mermileri Kaldırmadan ÖnceMermileri Kaldırmadan Önce Mermileri Kaldırmadan ÖnceMermileri Kaldırmadan Önce
EpinefrinDopamin
Kortizol DopaminKortizol SerotoninEpinefrin Serotonin DopaminKortizol SerotoninEpinefrin Serotonin
EpinefrinDopamin
Kortizol
2
Oceans’ı Vurduktan SonraOceans’ı Vurduktan Sonra
Oceans’ı Vurduktan SonraOceans’ı Vurduktan Sonra
Mermileri Kaldırmadan ÖnceMermileri Kaldırmadan Önce Mermileri Kaldırmadan ÖnceMermileri Kaldırmadan Önce