Page 44 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Türkçe Pragraf Bilgisi
P. 44
Çözümlü
Paragraf Bilgisi
Test
METNE DAYALI SORULAR, METİNLER ARASI
KARŞILAŞTIRMA
İnsanların doğayı algılamak için beş duyusu olsa da bunlar içinde görmenin özel bir yeri vardır. Duyduğumuz
kokladığımız, dokunduğumuz ya da tattığımız şeylerle ilgili kanaatlerimizi oluştururken son noktayı genelde görme
I
duyumuz koyar. Bir şeylerin "öyle olduğuna" inanmak için en çok gözlerimizi kullanırız. Fakat bu durumun bile is-
II
tisnaları vardır. "Gözlerime inanamıyorum." sözünü muhakkak işitmiş hatta siz de zaman zaman kullanmışsınızdır.
Bazı doğa olayları karşısında sizin de gözlerinize inanamadığınız olmuştur.
III
Bir şeyi görmek normal şartlarda onun varlığına inanmamız için en büyük nedendir. Oysa bütün duyu organlarımız
IV
gibi gözlerimiz de yanılabilir. Göz yanılmalarının çeşitli nedenleri vardır. Işık ve gölge bu nedenlerin en başında
gelir. Bir cisimden yansıyan ışık zaman zaman onu farklı algılamamıza neden olabiliyor. Bu tür bir yanılma, dolu-
nay zamanı Ay'a baktığımızda oluşabiliyor. Ay yüzeyindeki tepeler ve çukurlar, Güneş ışığını farklı yansıttığı için
Ay'ın yüzeyinde bir yüz varmış gibi görünür. Bir diğer göz yanılması ise bardaktaki kaşık örneğidir. Su dolu bir çay
bardağına çay kaşığı koyup baktığınızda çay kaşığı sanki iki parça gibi görünür. Bunun nedeni saydam ortamdan
geçen ışığın farklı bir saydam ortama geçerken doğrultusunu değiştirmesi yani ışığın kırılmasıdır.
Çözüm
1. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi üzerinde Çözüm
durulmaktadır?
Metne dayalı sorular genellike üç ya da dört sorudan olu-
A) Bakmakla görmek arasında farklar bulunduğu şan karma sorulardır. Normal bir paragraftan daha uzun bir
metnin altında sadece metne dayalı anlam soruları olabile-
B) Görmenin önemi ve göz yanılmalarının nedenleri
ceği gibi özellikle son yıllarda tüm kazanımların yoklandığı
C) Güneş'in insanın algıları üzerindeki etkisi sorular da yer almaktadır.
D) Bakış açılarının farklı sonuçlara neden olması
Metne dayalı soruları çözmek için şu sıralamayı takip et-
menizi öneririz: Öncelikle metnin altındaki soru köklerini
hızlıca okuyarak sizden nelerin isteneceğini görmelisiniz.
2. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangi- Sonrasında metni sakin ve dikkatlice okuyunuz.
si anlamca diğerlerinden farklı doğrultudadır?
Yukarıdaki metinde doğayı duyu organları, özellikle de
A) I. B) II. C) III. D) IV. gözlerimiz yardımıyla algıladığımız vurgulanmakta ve göz-
lerimizin yer yer hata yaptığına değinilmektedir. Göz yanıl-
maları olarak adlandırılan durum çeşitli örneklerle açıklan-
3. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin ce- makta, bu yanılmaların sebepleri ortaya konmaktadır. Buna
göre birinci sorunun cevabı "B" seçeneğidir.
vabı vardır?
Metindeki I, II ve IV. cümlelerde görmenin önemi vurgu-
A) Neler göz yanılmasının nedeni olabilir?
lanmıştır. III numaralı cümlede görmenin önemi değil bazı
B) Göz yanılmaları nasıl giderilebilir? ilginç durumların insanı şaşırtmasına değinilmiştir. İkinci
C) Işık ve gölge resimde niçin etkilidir? sorunun yanıtı "C" seçeneğidir.
D) Işığın tek kaynağı Güneş midir? Parçada sadece göz yanılmalarının nedenleri üzerinde du-
rulduğu için üçüncü sorunun yanıtı "A" seçeneğidir.
Dördüncü sorunun "A" seçeneğinde yer alan "geçen" söz-
4. Bu parçanın son cümlesinde geçen aşağıdaki cüğü sıfat-fi il, "C" seçeneğinde yer alan "geçerken" sözcü-
sözcüklerden hangisi fi ilimsi değildir? ğü zarf-fi il, "D" seçeneğinde yer alan "değiştirmesi" sözcü-
ğü isim-fi ildir. "B" seçeneğinde yer alan "ortama" sözcüğü
A) geçen B) ortama
fi ilimsi değildir. Dördüncü sorunun yanıtı "B" seçeneğidir.
C) geçerken D) değiştirmesi
43