Page 72 - ATA YAYINCILIK 7. Sınıf 20 Deneme Türkçe

7. Sınıf Türkçe Deneme Sınavı - 10

11. Türkçede ek fiil “i-”dir. Ek fiil birleşik çekimli fiil ya- 13. Bir cümlede çekimli fiil yoksa ek fiil vardır. Bir
par. Asıl fiil birinci kip ekini, ek fiil ikinci kip ekini ifadenin cümle sayılabilmesi için yargı bildirmesi
alır. Ek fiil bu görevinde üç kiple çekimlenir: gerekir. Cümlede yargıyı ya çekimli fiil ya da ek fiil
• Hikâye birleşik çekimi: Bir kip eki almış fiile, almış isim bildirir. Yani bir cümlede yargı bildiren
i- ek fiilinin -dı/-di/-du/-dü geçmiş zaman kipi sözcük isimse ek fiil de vardır.
getirilerek oluşturulur. Buna göre,
• Rivayet birleşik çekimi: Bir kip eki almış fiile, i- Anadolu Notları, Reşat Nuri Güntekin - - - -
ek fiilinin -mış/-miş/-muş/-müş geçmiş zaman ifadesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamla-
kipi getirilerek oluşturulur. nırsa oluşan cümlede ek fiil kullanılmış olur?
• Şart birleşik çekimi: Bir kip eki almış fiile, i- ek A) tarafından yazılmış önemli bir gezi, anı kitabıdır.
fiilinin -sa / -se şart kipi getirilerek oluşturulur.
B) tarafından 1936’da yazılmış.
Bu bilgilere göre, C) Anamın Kitabı ise Yakup Kadri Karaosma-
I. Ne kadar zorlandığımı görüyorsun da neden noğlu tarafından kaleme alınmış.
bana yardım etmiyorsun? D) tarafından iki cilt hâlinde hazırlandı.
II. Onun suçlu olmadığına dair inandırıcı bir ka-
nıt sunamadım. 14. • Birden çok sözcükten oluşan, bitişik veya ayrı
III. Sıradan bir insanın iki saati ancak bu kadar yazılabilen fakat tek bir kavrama karşılık gelen
çarpıcı anlatılabilirdi. fiile birleşik fiil denir.
• Birden fazla kip eki alan fiillere birleşik çekimli
cümlelerinin hangilerinde ek fiil yoktur?
fiil denir.
A) Yalnız II. B) I ve II.
Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde
C) I ve III. D) II ve III. birleşik çekimli bir birleşik fiil vardır?
A) Şiirin en güzel dizelerinin hangileri olduğu
hakkında biraz tartıştık.
12. Tek bir kip eki alan fiillere basit zamanlı fiil denir. B) Kâtip Efendi, bırak karşı duvarı görmeyi
Bir fiilin birden fazla kip eki alması ancak ek fiil önündeki yazıyı bile okuyamaz.
yardımıyla olur. Birleşik zamanlı fiillerde iki kip C) Bir daha bu mahallede dolaştığını görürsem
ekinin arasında ek fiil yer alır. Günümüzde ek fiil fena şeyler olacak.
tek başına hemen hiç telaffuz edilmez. “Ahmet D) Kemikleri donduran soğuklar yavaş yavaş ül-
her sabah beni arardı.” cümlesinde aramak fiilin- kemizi terk ediyordu.
de önce geniş zaman daha sonra geçmiş zaman
eki görürüz. Bu iki ekin arasında ek fiil yer almak-
tadır. Ek fiilin görünür olması için cümleyi şu şekil- 15. Yapım eki almamış ve başka sözcüklerle birleş-
de de söyleyebiliriz: “Ahmet her sabah beni arar memiş fiillere basit fiil, en az bir yapım eki almış
idi.” fiillere türemiş fiil ve en az iki sözcüğün birleşme-
siyle oluşan fiillere birleşik fiil denir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
ek fiil şimdiki zaman ve duyulan geçmiş za- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit, türe-
man ekleri arasındadır? miş ve birleşik fiiller bir arada kullanılmıştır?
A) Koridorda bir tur attı, rahatlamadı; öfkesini
A) Yurt dışına gidecekti ama vize işini hallede- bastırmak için biraz daha yürüdü.
memiş.
B) Etrafına farklı bir gözle bakardı, diğer insanla- B) Tokat’tan hediye bir bidon turşu geldi, kabul
etmedim, turşuyu kardeşime bırakmışlar.
ra benzemezdi.
C) Beklenen yardım gelmediyse yeni çareler C) Zemin oldukça kaygandı; kayıp düşmek, dü-
aramak gerekir. şüp de bir yanını sakatlamak işten değildi.
D) Komiserin karşısında el pençe divan duruyor,
D) Şehir, insanı boğuyormuş, bunu köyde bir
hafta kalınca daha iyi anladım. yardım isteyen gözlerle etrafı kolaçan ediyordu.

3