Page 70 - ATA YAYINCILIK 7. Sınıf 20 Deneme Türkçe

TÜRKÇE

Konu Tarama (Ek Fiil, Fiilde Yapı) DENEME SINAVI - 10

Soru Sayısı : 20 Soru Adı ve Soyadı : ....................................................................................

Sınav Süresi : 40 Dakika Sınıfı : ............................... Numarası: ................................
3288
1. Kökü fiil olan, yapım eki almamış ve başka bir 3. Ek fiil, basit çekimli fiilleri birleşik çekimli yapar.
kelimeyle birleşmemiş fiillere “basit fiil” denir. İsim Bir fiil ikinci kip ekini ancak ek fiil sayesinde alır.
ya da fiil köklerine getirilen yapım ekleri ile oluştu- Yani bir fiilde birden fazla kip eki varsa ek fiil de
rulan fiillere “türemiş fiil” denir. Örneğin “Bankaya var demektir. Örneğin “temizliyorum” çekimli fiili
yetişebilmek için koştu.” cümlesinde “koş-” fiili ba- tek kip eki almıştır (şimdiki zaman) ve dolayısıyla
sit fiil, “Bugün çok koşturdu.” cümlesinde “koştur-” basit çekimlidir. Aynı fiil “temizliyordum” şeklinde
fiili ise türemiştir. çekimlenseydi fiil iki kip eki (şimdiki zaman + gö-

Bu bilgilere göre aşağıdaki atasözlerinde altı rülen geçmiş zaman) alacak ve birleşik çekimli
çizili sözcüklerden hangisi türemiş fiil değildir? olacaktı.

A) Aklı pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi ak- Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
lını beğenmiş. ek fiil almış bir fiil vardır?
B) Baba oğluna bir bağ bağışlamış, oğul babaya A) Ben, merak ettiğim başka yaşam biçimlerini
bir salkım üzüm vermemiş. öğrenmek için roman okuyordum.
C) Bir baba dokuz oğlu besler, dokuz oğul bir ba- B) Fransız yazarın bu romanını Türkçeye çevirir-
bayı beslemez.
ken çok zorlandım.
D) Düşüne düşüne görmeli işi, sonra pişman ol-
mamalı kişi. C) İnsanları etkilemek onda sonradan kazanıl-
mış bir yetenek değil, Allah vergisiydi.
D) Düş gücüm kendisini en çok çocuklar için
2. Ek fiilin temelde iki görevi vardır. Bunlardan birin-
cisi isim ve diğer isim soylu kelimelerin cümlede yazdığım masallarda gösterdi.
yargı bildiren bir kelime hâline gelmesini sağlama
görevidir. Örneğin “Dışarıda güzel bir hava vardı.”
cümlesinde ek fiil, “var” kelimesini cümlenin yargı 4. Birleşik zamanlı fiil oluşturan ek fiiller cümleye
bildiren ögesi hâline getirmiştir. Ek fiilin ikinci gö- “gerçekleşmemiş niyet, terk edilmiş alışkanlık,
revi basit zamanlı fiillerde iki zaman eki arasına küçümseme, başkasından duyma…” anlamları
girerek fiilin birleşik zamanlı olmasını sağlama- katar.
sıdır. Örneğin “Beni eskiden beri severdi.” cüm-
lesinde ek fiil, basit zamanlı “sever” fiilini birleşik Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil, cüm-
zamanlı hâle getirmiştir. leye yay ayraç içinde verilen anlamı katma-
Bu açıklamaya göre, mıştır?
I. Bu hikâyeyi daha önceden de dinlemiştim. A) Birinci yabancı dili öğrendikten sonra ikincisi-
II. Tanıştığımda mevsimlerden güzel bir yazdı. ni öğrenecektim. (Gerçekleşmemiş niyet)
III. Hiç susmadan sabahlara kadar ağlardı. B) İki haftadır işe otobüs yerine metroyla geliyor-
muş. (Başkasından duyma)
IV. Suyun üstünde zar zor durabilen bir salmış.
C) Bugünden sonra şirketimizle ilişiğiniz kesil-
cümlelerinin hangilerinde ek fiil birleşik za- miştir. (Kesinlik)
manlı fiil yapmıştır?
D) İşler böyle giderse iki yıla kalmaz ikinci dük-
A) Yalnız I. B) Yalnız IV. kânı açarız. (Terk edilmiş alışkanlık)
C) I ve III. D) II ve IV.

1