Page 67 - ATA YAYINCILIK 7. Sınıf 20 Deneme Türkçe

7. Sınıf Türkçe Deneme Sınavı - 9

5. İçerikleri bakımından fiiller oluş, kılış ve durum 8. Çekimli bir fiilin çekimlenişine göre taşıması ge-
fiilleri olmak üzere üçe ayrılır. Bunlardan oluş reken zaman anlamının dışına çıkmasına “anlam
bildiren fiiller; cümlede fiilin gösterdiği işin olma kayması” denir.
niteliği taşıdığını, oluşun yapana yöneldiğini belir- Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
ten fiillerdir. Bir başka deyişle işi yapan da yapılan anlam kayması yoktur?
işten etkilenen de aynıdır.
A) Acele etme, birazdan buradan gideriz.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
gisinde altı çizili sözcük oluş fiili değildir? B) Böyle giderse trafik birazdan tıkanacak.
C) Babam birazdan beni almaya geliyor.
A) Bu mesele kimsenin tahmin edemeyeceği ka-
dar büyüdü. D) Şimdi bırak, birazdan yolda okursun.
B) Zavallı çocuğun elleri, soğuğa dayanamayıp
morarmıştı.
C) Kendi elleriyle yaptığı bu yapıyı yine kendi el-
leriyle parçaladı. 9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hareket hâlin-
D) İçindeki intikam arzusu günden güne soğudu de olmayan bir durumu bildiren ve bir varlığı
ve nihayet bitti. etkilemeyen (nesne alamayan) bir fiil vardır?
A) Yeminim var oğlum, kızım üstüne;
6. Fiiller; kip, şahıs, olumsuzluk ve soru ekini ala- Yazdım nakış nakış özüm üstüne
bilir. Bu eklere göre fiillerin çözümlemesi yapılır. B) Kattım geceyi gündüze
Örneğin “bakmıyor musunuz” çekimli fiili sırasıyla Yazım garip, kışım garip
olumsuzluk eki, şimdiki zaman eki, soru eki ve 2. C) Güneş yükselmeden kuşluk yerine
çokluk şahıs ekini almıştır.
Bir adam camiden döndü evine
Buna göre “gör-” fiilinin olumsuz, soru, istek D) Görsem derim, biçimini, rengini.
kipi, 3. çoğul şahıs özelliklerine göre çekim- Kötü talih yüksek yapar engini.
lenmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir?

A) görmeyeler mi B) görmediler mi
C) görmeli miydiniz D) görmesinler mi

10. Fiil çekimlerinde bir zaman ekinin başka bir za-
man eki yerine kullanılmasına, yani fiilin bir za-
7. Haber (bildirme) kiplerinde zaman anlamı be- mana göre çekimlenip de başka bir zamanı kas-
lirgindir. Dilek (tasarlama) kiplerinde ise özel bir tetmesine fiilde anlam kayması denir.
zaman anlamı yoktur ancak kendini pek göster- Buna göre,
meyen bir gelecek zaman anlamı sezilir.
(I) Şehir, uzaktan dik bir dağın eteğinde uçsuz, bu-
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde caksız bir bahçe gibi görünüyor. (II) Evlerin çatıları
fiilin kipi yanlış gösterilmiştir?
ağaçlar arasından güçlükle seçiliyor. (III) İki hafta-
A) Size verdiğim vazifeleri savsaklamadan yeri- dan beri komşu vilayetleri kasıp kavuran dayanıl-
ne getiriniz lütfen. → Emir kipi maz sıcaklar buraya da uğramış olacak. (IV) Ben
B) Bu narin kumaşı çamaşır makinesinde yıka- şehir dışındayken burada sokak ortalarına kadar
mayacağım. → Gelecek zaman kipi yürümüş yeşil otlardan eser kalmamış.

C) Keşke şehir yerine yeşillikler içinde bir köyde metninde numaralanmış cümlelerin hangisin-
yaşasak. → İstek kipi de anlam kaymasına örnek olabilecek bir kul-
D) Genç şair bu olaydan sonra İstanbul dışına lanım vardır?
bir daha çıkmaz. → Geniş zaman kipi A) I. B) II. C) III. D) IV.

2