Page 79 - 8. SINIF PARAGRAF SORU BANK

TEST
PARAGRAFIN ANA DÜŞÜNCESİ 05

1.
Abdülhak Şinasi Hisar’ın okuduğum ilk kitabı, aynı zamanda yazarın da yayımlanan ilk kitabı
olan “Fahim Bey ve Biz”in, çıkan üçüncü baskısıydı. Benim açımdan güzel bir tesadüf, o
baskıda Yaşar Nabi Nayır’ın genişçe bir ön sözü vardı. Ön sözler genellikle eser üzerine bir
şeyler söyler, okuru esere hazırlar. Yaşar Nabi Nayır farklı bir yol izlemişti; eserden ziyade
yazar üzerine söz almıştı, üstelik yazarı iyi tanımasına rağmen hakkında söylediklerinin
pek azı kendi tanıklığına dayanıyordu. Daha ziyade başkalarının tanıklıkları ve rivayetlerle
kotarılmış, okunması hayli keyifli, pek alışılmadık bir ön sözdü. Ön söz çoğu okur için sıkıcı
gelebilir fakat bu ön söz kitabı daha merak edilir, daha okunur hâle getiriyor desem yeridir.
Bundan dolayı yazılan bu ön söz, Abdülhak Şinasi için büyük bir şans diyebilirim.

Bu parçaya göre söz konusu kitabı farklı kılan özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Önemli ve tanınmış bir yazarın bu kitaba ön söz yazmış olması
B) Başkalarının gözünden kitabın yazarını anlatıyor olması
C) Okuru boğmayan, keyifli bir içeriğe sahip olan ön söze yer veriyor olması

D) Ön sözde kitaptan çok yazarın özelliklerinin dile getiriliyor olması

2. Edebiyat ya da düşünce yazısı, buna köşe yazılarını da ilave edersek, deneme ve eleştiri türlerinin kesişiminde çok biçimli
bir düşünme etkinliği vadeder. Bu tür bir metin, felsefi duruşu ve teorik kaideleriyle birlikte araştırma ve inceleme yazıla-
rına da göz kırpar. Ayrıksı fakat özü doğrultusunda hür, manevra kabiliyeti ve hareket alanı oldukça geniş metinler olarak
bu çalışmaların hem okur hem de yazar için türlü fırsatlar sağladıkları söylenebilir. Bu doğrultuda Talat Sait Halman’ın
Çiçek Dürbünü, Murat Belge’nin Edebiyat Üstüne Yazılar, Sezai Karakoç, Selahattin Hilav ve Gürsel Aytaç’ın Edebiyat
Yazıları, Orhan Okay’ın Sanat ve Edebiyat Yazıları gibi eserleri saymak mümkün. Pek çok şair ve yazarın ise hayat,
düşünce ve edebiyat bağlamında eleştiri alanları, onlara dayatılan ideolojik, kanonik ya da felsefi barikatlar neticesinde
nefes alabildiklerine inandıkları dergi ve gazetelerdeki köşeleri olmuştur. Ahmet Hamdi Tanpınar ve Cemal Süreya gibi
isimlerin bu tür yazıları okurun huzuruna pek çok kez yeniden çıkmıştır mesela.
Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A) Her sanatçının kendi düşüncelerini ifade edebileceği birden fazla edebi tür olabilir.
B) Düşünce yazılarının en önemli özelliği, yazarların okurlarıyla kendi duygularını rahatça paylaşabilmeleridir.

C) Düşünce ve edebiyat yazıları yazarın ve okurun kendisini özgür hissettiği, rahatladığı nitelikten yazılardır.
D) Bazı yazarlar, günlük olayları değerlendirebilecekleri bir gazetede, köşe yazarlığı yapmışlardır.

3. Türk dilinin güzelliğini ortaya koyma çabası içinde bulunan yazarlarımızın roman ve hikâyelerinin her dem taze kalabilmesi,
güncelliğini yitirmemiş olması ve okuyucuda öyle veya böyle bazı duyguları ve düşünceleri canlandırması sayesinde ana
dilimizin sözlükleri giderek zenginleşiyor. Zaman denilen acımasız devin dişleri arasında parçalanan, unutulup giden
çok eser var ve o metinler vaktinde taranıp gerekli sözler, ibareler, deyimler sözlüklere geçmediğinden dilimizin kaybı
da büyük olmuştur. Değil 80-90 yıl önceki kitaplar, son 20-30 yılda yayımlanan ve artık yazılı dile yerleşmiş örnekleri
barındıran eserlerin de titizlikle taranması ivedilikle yapılmalıdır. Edebiyatımızın sözlü (anonim) değil, yazılı ve kesin,
değişmez kaynaklarından sözlükler için öncelikli olarak taramalar yapmak gerekmektedir.
Bu parçanın yazarının edebiyat dünyasından asıl beklentisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eski dönemlerde yazılan eserlerin tekrar gün yüzüne çıkarılması

B) Günümüzde ve günümüze yakın dönemde yazılan eserlerin koruma altına alınması
C) Eserlerde yer alan sözcüklerin derlenip sözlük hâline getirilmesi
D) Yapıtlarda kullanılan Türkçe sözcüklerin tespit edilip bu sözcüklerin unutulmasının engellenmesi

79
EKSPERT YAYINLARI 8. SINIF PARAGRAF