Page 73 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Sınır Tanımayan Dil Bilgisi

YAPISINA GÖRE CÜMLE TÜRLERİ
3915

1. 2. Bir cümlenin birden çok yüklemli (sıralı) cümle ola-
YAPISINA GÖRE CÜMLELER
• TEK YÜKLEMLİ CÜMLE (BASİT CÜMLE) bilmesi için virgülün ya da noktalı virgülün cümlele-
ri birbirine bağlaması gerekir.
Basit cümleler tek yargı bildirdiğinden tek yük-
lemden oluşur. Tek yüklemli cümlelerde, yükle- Bu bilgiye göre,
min dışında fiilimsi yer almaz. I. Yaratıcı insanlara, belirli bir ürünü nasıl ortaya
• FİİLİMSİ BULUNAN CÜMLE çıkardıklarını sorduğunuzda, onu aslında ken-
(BİRLEŞİK CÜMLE ) dilerinin yapmayıp başkası yapmış düşüncesiy-
Tek bir yüklemi olan yüklemin dışında fiilimsi bu- le biraz suçlu hissederler kendilerini.
lunan cümlelere denir.
II. Bilişsel yazılımlar, çocukların zihinlerinde de
• BİRDEN ÇOK YÜKLEMLİ CÜMLE çalışıyor; bunların onlarda işlenmesi gerekiyor
(SIRALI CÜMLE)
tabii.
Basit ya da birleşik yapılı birden fazla cümlenin III. Toplantı yerleri kararlaştırmak için debelenip
birbirine virgül veya noktalı virgülle bağlanması durduğumuz, planlama hatalarından dolayı bu-
sonucu oluşturulan cümlelere birden çok yük-
lemli cümle denir. luşmayı gerçekleştiremediğimiz zamanlar öyle
çok da uzak değil.
• BAĞLACI OLAN CÜMLE (BAĞLI CÜMLE)
hangisi ya da hangileri birden çok yüklemli
Aralarında anlam ilgisi bulunan basit veya bir-
leşik cümlelerin bağlaçlarla birbirine bağlanma- cümledir?
sıyla oluşan cümlelere bağlacı olan cümle denir.
A) Yalnız I. B) Yalnız II.
I. Yaratıcı süreç beynimizin toplumsal doğasından C) I ve III. D) II ve III.
destek alır.

II. Bu bilişsel yazılımdaki üretme gücünün teme-
lindeki şey sınırsız uygulamaya sahip oluşudur.
III. Çok çalıştığını, vakit bulamadığı, elinden bir
şey gelmediğini söyleyip duruyor.
3. Bir cümlenin bağlacı olan ( bağlı ) cümle olabilmesi
IV. Ya dediklerimizi harfi harfine uygularsınız ya
için bağlaçların cümleleri birbirine bağlaması gere-
da hastalığın soğuk yüzüyle tanışırsınız.
kir.
Verilen bilgilerden hareketle yukarıdaki cümle-
ler ile ilgili, Bu bilgiye göre,
• Birinci cümle tek yüklemli ( basit ) bir cümledir. I. Saç stilleri ve giyim tarzları neden değişip duru-

• İkinci cümle fiilimsi bulunan ( birleşik) bir cüm- yor?
ledir. II. Akşama kadar eski evrakları taramalıyız yahut
• Üçüncü cümle birden çok yüklemli ( sıralı ) bir bu işten vazgeçmeliyiz.
cümledir. III. Artık sizi eleştirmeyeceğim çünkü bunun bana
• Dördüncü cümle bağlacı olan ( bağlı ) bir cüm- bir faydası yok.
ledir.
hangisi ya da hangileri bağlacı olan cümledir?
yargılardan kaç tanesi doğrudur?
A) Yalnız II. B) I ve II.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
C) I ve III. D) II ve III.

72