Page 69 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Sınır Tanımayan Dil Bilgisi
P. 69
YÜKLEMİN YERİNE GÖRE CÜMLE TÜRLERİ
3913
1. Yüklemi sonda olan cümleler kurallı, yüklemi son- 3. I. Delikanlı ana dili hakkında en olumsuz yargılara
da olmayan cümleler ise devrik cümledir. Örneğin, ulaşmış.
“Öğretmen dün seni sordu.” cümlesinin yüklemi II. Kolay değil yaşadıklarını bir anda unutması.
“sordu”dur ve sonda olduğu için kurallı cümledir. III. Gelen, gideni aratır her zaman.
“Dün seni sordu öğretmen” cümlesinde ise yüklem
IV. Bu fotoğraflar kamuoyunun görüş ve beğenile-
sonda olmadığı için devrik cümledir.
rine sunuldu.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerinden hangisi öge Yukarıdaki cümlelerin hangileri yükleminin ye-
dizilişine göre diğerlerinden farklıdır? rine göre devrik cümledir?
A) Ben geldiğimde kimsecikler yoktu mağazada. A) I ve III. B) II ve III.
B) Sürprizlerle dolu bir konu etimoloji. C) II ve IV. D) III ve IV.
C) Onlarla çalışmak benim için bir ayrıcalıktı.
D) Kendinizle kuracağınız diyaloğun başlangıcı-
dır verdiğiniz her yanıt.
2. Yüklemi söylenmeyen cümleler eksiltili ya da eksik 4. I. Dilimizin kimliğimizi ifade etmesiyle ilgili daha
cümledir. Örneğin, “Muhteşem yaz akşamında mü- geniş öykünün parçası bütün bunlar.
zik dinlemek…” söz öbeği bir yüklemle tamamlan-
II. Gazetelerdeki anlatım bozukluklarının, yazım
madığı için eksiltili bir cümledir.
yanlışlıklarının, noktalama hatalarının üzerine
Bu bilgiye göre aşağıdakilerinden hangisi ek- televizyondakilerin eklenmesi bir hayli zaman
siltili bir cümledir? önceydi.
III. Değişimin temelinde yaşam tarzındaki değişik-
A) İnsanları değiştirmek zordur bu yörede.
likler var elbette.
B) Hem suçlu hem de güçlü.
C) Zamanında kulak verecektiniz o çocuğun söy- Yukarıdaki cümlelerin hangisi ya da hangileri
yükleminin yerine göre kurallı cümledir?
lediklerine.
D) Ödül töreninde söyleyeceklerini ya unutursa. A) Yalnız I. B) Yalnız II.
C) I ve II. D) II ve III.
68