Page 160 - YEP 8 FEN BİL. SORU BANKASI

DİŞLİ ÇARK, KASNAK ve BİLEŞİK MAKİNELER

3. Dişli çarklar, uygulanan bir kuvveti dişler veya zincirler yoluyla aktararak hareketin hızını ve yönünü değiştirebilen
basit makinelerdir.
Aşağıda yarıçap uzunlukları verilen P, R, S ve T dişlileri şekildeki gibi oluşturulmuştur.

2r r 4r
2r
R
P
S T
Buna göre;

I. P, R, S ve T dişlilerinin görünümlerinin değişmemesi için tam tur dönmeleri gerekir.
II. P ve T dişlilerinin dönme yönleri birbirlerine zıttır.
III. R ve S dişlilerinin aynı yönde dönmelerinde aralarındaki zincirin bağlanma şekli etkilidir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III.

4. Dişli çarklar, kuvveti dişlere veya bir zincir yardımıyla diğer bir dişli çarka aktaran sistemlerdir. Dişli çarklar eş mer-
kezli olabileceği gibi farklı merkezli dişliler de vardır. Eş merkezli dişlilerin dönme yönleri aynı iken birbirine temas
eden farklı merkezli dişlilerin dönme yönleri birbirine zıttır.
Zeynep öğretmen, öğrencileri için dişli çarklar ile ilgili bir aşağıdaki gibi Doğru / Yanlış etkinliği hazırlamıştır.

Görselde bir saatin içerisinde yer alan P, R, S, T ve V dişli çarklarının oluşturduğu sistem verilmiştir.
T R V
P
S

Bu dişli çark sistemini inceleyiniz ve sisteme göre cümlelerdeki ifade doğru ise karşısındaki kutucuğa ‘D‘,
yanlış ise kutucuğa ‘Y’ yazınız.
İfadeler Doğru / Yanlış
1. Hem kuvvetin, hem de hareketin aktarılması sağlanmıştır.
2. R ile S dişlisi aynı yönde döner.
3. Bu sistemin çalışabilmesi için P ve T dişlilerinin dönme yönlerinin aynı olması gerekir.
4. P dişlisi saat yönünde dönerse T ve R dişlileri de saat yönünde döner.

Buna göre bu etkinliğin cevap anahtarı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) 1 D B) 1 D C) 1 D D) 1 Y
2 Y 2 D 2 D 2 D
3 D 3 Y 3 D 3 Y
4 Y 4 Y 4 Y 4 D

160