Page 93 - ATA YAYINCILIK 8. sinif Turkce soru dunyasi

1 TÜRKÇE Atasözleri ve
Test Deyimler

6.

1 Eski davranışlara rağbet kalmadı. 2 Alışkanlıklarımız zamanla başkalaştı.

3 Gün geçtikçe eskiye itibar artıyor. 4 Durumlar tümden değişti.

“Zaman, eski zaman değil artık.” dedi ve salonu süzdü. Dinleyicilerin yüzüne dikkatle baktı ve devam etti. “O mis
kokulu mektupların yerini cepten cebe mesajlar aldı. Komşuluk ilişkileri televizyon dizilerine kurban edildi. Geç-
miş zaman hikâye ve masallarını hırka ceplerinde taşıyan büyüklerimiz, bunları aktarabileceği çocuk bulamıyor
çünkü hepsi bilgisayar başında.” Ön sıralardan bir genç kalkıp söz istedi, ceketini ilikledi ve saygı dolu bir sesle “Es-
TÜRKÇE
ki çamlar bardak oldu hocam!” dedi.
Test
Bu parçadaki altı çizili söz grubunun yerine yukarıdakilerden hangisi kullanılamaz?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

7. ✓ Derdini dökmek
✓ Derde düçar olmak
✓ Derdine yanmak

✓ Derdine deva bulmak
Aşağıdakilerden hangisi, verilen deyimlerden birinin açıklaması olamaz?
A) Yapılması gereken bir şeyi gerçekleştirmenin yollarını aramak

B) Sıkıntıyı çözümlemek, atlatmak, çaresizliği yenmek
C) Herhangi bir nedenle kötü bir duruma düşmek
D) Derdini, sıkıntılarını ayrıntılı olarak anlatmak, dile getirmek

8.
Atasözlerinde kullanılan anlatım tarzı, üsluplar ötesidir. Sözcükler öyle ustaca yerleştirilmiştir ki bir kelimenin
dahi yerini değiştiremezsiniz, büyüsü bozulur. Bazılarından buğu buğu yükselen sanatlı söyleyiş, onlara edebî
şahsiyet kazandırır. Yüzyıllara sırtını dayamış öyküleyici anlatım tarzı yükselir kimisinden; bu, onları geçmiş za-
mana rağmen diri tutar. Bazısının şiir diline hayranlığı vardır, sonundaki yüklemini alıp başka yere devirir. Kimi-
si de yarım bırakılmıştır, “Beni sen tamamla!” der gibi.
“Deli dostun olacağına akıllı düşmanın olsun.” atasözünde karşıtlık, “Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış.”
atasözünde ise öyküleme söz konusudur. “İncir babadan, zeytin dededen…” atasözümüz eksiltili cümle iken
“Kazma elin kuyusunu, kazarlar kuyunu.” atasözümüz devriktir.

Buna göre aşağıdaki atasözlerimizin hangisinde karşıtlık (tezat) anlamı yoktur?

A) Ak akçe kara gün içindir. B) Güvenme varlığa düşersin darlığa.
C) Yaz yalan, kış gerçek. D) Koça boynuzu yük değil.

93 8. SINIF