Page 9 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Sınır Tanımayan Dil Bilgisi

SIFAT - FİİL
3889

1. Fiil kök ya da gövdelerine getirilen “-an, -ası, -mez, 3. Sıfat-fiil olan sözcükler cümlede sıfat ya da ad-
-ar, -dik, -ecek, -miş” ekleriyle yapılan, cümlede sı- laşmış sıfat göreviyle kullanılabilir. Örneğin, “Söz
fat ya da adlaşmış sıfat görevinde kullanılan söz- alan öğrenciler düşüncelerini ifade etti.” cümlesin-
cüklere sıfat-fiil denir. de “alan” sözcüğü sıfat olarak kullanılmışken “Söz
alanlar düşüncelerini ifade etti.” cümlesinde “alan-
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sı-
lar” sözcüğü adlaşmış sıfat olarak kullanılmıştır.
fat-fiil vardır?
Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisin-
A) Çatıya çıkması için büyük bir merdiven lazım.
de sıfat-fiil diğerlerinden farklı bir görevde kul-
B) Anneannesinden yadigâr sandık odanın baş-
lanılmıştır?
köşesinde duruyor.
C) Son kulvar, Türk sporcu için ayrılmıştı. A) Bu uğurda bize rehberlik eden tüm öğretmen-
D) Geri dönüşüme atılmış kartonları topluyordu. lerime teşekkür ediyorum.
B) Onun yanında bizim bildiklerimiz devede kulak
kalır.
C) Umudunu yitirmeyen, ne olursa olsun pes et-
meyen kişiler bu hastalığı yenebilir.
D) Bu zamana kadar dergide yayımlanmış yazıla-
rını kitap haline getiriyormuş.

2. “-mez, -ar, -dik, -ecek, -miş” sıfat-fiil ekleri aynı za- 4. Fiilimsi eki almasına rağmen bir varlığın, kavramın
manda haber kipi ekleridir. Bu eki alan sözcükler, adı olan sözcüklere “kalıcı ad” denir ve bu sözcük-
cümlede sıfat ya da adlaşmış sıfat görevinde kul- ler fiilimsi olma özelliği kaybeder. “Dolmuş kova-
lanılmışsa sıfat-fiil; bu görevlerde kullanılmamışsa ları alıp boş kovaları getirin.” cümlesinde dolmuş
kip ekidir. Kip eki alan sözcük çekimli bir fiildir. sözcüğü sıfat-fiil olarak kullanılmıştır. “Bu dolmuşu
kaçırırsak iki saat daha bekleriz.” cümlesindeki dol-
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde bu ek-
muş sözcüğü ise bir aracın adı olduğu için kalıcı ad
lerden birini alan sözcük farklı bir görevde kul-
olmuştur.
lanılmıştır?
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ka-
A) Bilinmez bir yolda gidiyoruz, sonumuz ne olur
lıcı bir ad kullanılmamıştır?
bilmiyorum.
B) İki yıl önce taşınmış bu mahalleden sizin akra- A) Yazar, son eserinde savaştan kaçan çocukları
balar. eserine taşımış.
C) İşçiler, kamyona yüklenecek malzemeleri dı- B) Ağzım dilim kurudu, şuradan bir içecek alır mı-
şarı çıkarıyor. sın?
D) Ayşe, yaşadıklarını bir kitap hâline getirmeli- C) Geçmiş, senin için ne ifade ediyor; merak edi-
sin. yorum doğrusu.
D) Akşama kadar silinecek tamı tamına on cam
var.

8