Page 6 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Sınır Tanımayan Dil Bilgisi
P. 6
İSİM - FİİL
3888
1. İsim-fiiller, fiil kök ya da gövdelerine getirilen “-ma 3. “-ma / -me” isim-fiil ekleri aynı zamanda olumsuz-
/ -me, -mak / -mek, -ış / -iş / -uş / -üş” ekleriyle luk ekleridir. Ekin cümledeki kullanımına dikkat
yapılır. “Dengeli beslenmek çocukların gelişimi için etmek gerekir. “ Yarınki sınava çalışması için ona
gereklidir.” cümlesinde “beslenmek” sözcüğü isim- kitap verdim.” cümlesinde çalışma sözcüğü isim-
fiil olarak kullanılmıştır. fiil olarak kullanılmıştır. “ Boş yere çalışma, bu sı-
navda başarılı olamazsın.” cümlesinde ise çalışma
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
sözcüğündeki “-ma” eki olumsuzluk ekidir.
isim-fiil kullanılmamıştır?
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
A) Fırtınanın ülkenin iç kesimlerine doğru ilerleyi-
“-ma / -me” eki alan sözcük farklı bir görevde
şi devam ediyor.
kullanılmıştır?
B) Bu konuyu daha iyi anlaman için ne yapabili-
rim, bilmiyorum. A) Balkondaki çiçeklerin solması üzerine yeni çi-
C) Takımın yeni sezon formaları önümüzdeki haf- çekler alarak annesine sürpriz yaptı.
ta tanıtılacak. B) Pilava biraz daha su ekleme, pilav lapa olacak
D) Sokakta bulduğumuz küçük kuş donmak üze- sonra.
reydi. C) Takımını bir kişi eksik bırakmaya hakkı yoktu.
D) Küçüğün dişlerinin çürümesi onun kadar evde-
ki herkesi üzdü.
2. Fiilimsi eki almasına rağmen bir varlığın, kavramın 4. Günün sonunda nereye gidildiğinin de hiçbir önemi
adı olan sözcüklere “kalıcı ad” denir ve bu sözcük- yok aslında. Gidebilmek aslolan, varmak değil.
ler fiilimsi olma özelliğini kaybeder. “Soğanları ince I
ince kıymayı unutma.” cümlesinde kıyma sözcüğü Dünyayı dolaşmalı. Yeni yerler, başka hâller, öte
isim-fiil olarak kullanılmıştır. “Dolaptan kıymayı çı- II
kar da akşama karnıyarık yapalım.” cümlesindeki diyarlar görmeli. Evliya Çelebi o dönemde yaptıysa
kıyma sözcüğü ise bir yiyeceğin adı olduğu için ka- biz neden yapmayalım.
lıcı ad olmuştur. III
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ka- Yukarıdaki metinde numaralandırılmış sözcük-
lıcı bir ad kullanılmıştır? lerinden hangisi ya da hangileri isim-fiil değil-
A) Bodrumdaki kürekleri getir de bir an önce kum dir?
elemeye başlayalım. A) Yalnız II. B) Yalnız III.
B) Fidanları dikmek için beş tane çukur kazma C) I ve II. D) II ve III.
işini bana verdiler.
C) Mezuniyet kütüğüne çivi çakmak bu sene bana
nasip oldu.
D) Nuran teyzenin zeytinyağlı dolmasına bayılı-
yorum.
5