Page 47 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Ben Korkmam Fen Bilimleri Soru Bankası

DNA VE GENETİK KOD

BÖLÜM TESTİ - 1

4. Canlının DNA’sında bulunan, biri anneden diğeri babadan 6. Canlıların sahip olduğu gen yapısına genotip; genotip ve
gelen genlere gen çifti denir. Gen çiftleri AA, bb gibi harflerle çevresel etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan özelliklere ise
gösterilir. Bazen anne ve babaya ait aynı karakterlerle ilgili fenotip denir. Genotipte yer alan her genin özelliği fenotipte
genler bir araya geldiklerinde, genlerden biri diğerini bastıra- görülmeyebilir. Bu genlere çekinik gen, fenotipte etkisi direkt
rak kendi özelliğini gösterebilir. Oluşan dölde özelliğini gös- olarak görülen genlere baskın gen denir. Genler harflerle
terebilen gene baskın gen, özelliğini gösteremeyen gene çe- gösterilir. Aynı özellikte iki genin yan yana gelmesiyle homo-
kinik gen adı verilir. Baskın karaktere ait genler büyük harfle, zigot (saf döl), farklı özellikte iki genin yan yana gelmesiyle
çekinik karaktere ait genler ise küçük harfle gösterilir. heterozigot (melez döl) oluşur.
Yukarıda verilen bilgi doğrultusunda bazı canlılara ait özel- Aşağıda bazı bezelye meyvelerinin genotip ve fenotip du-
liklerin genotipleri tabloda harflerle gösterilmiştir. rumları verilmiştir.

Bazı Canlılara Ait Genotipler
dd AA Bb
DD Cc Ee
Genotip: SS Genotip: Ss Genotip: ss
Verilen genotiplerin melez ya da saf döl olma özellikleri- Fenotip: Yeşil Fenotip: Yeşil Fenotip: Sarı
ne göre ayrımı aşağıdakilerden hangisindeki gibidir?
Melez Döl Saf Döl Buna göre bezelyeler de meyve rengi genleri ile ilgili
A) Bb, Cc, DD dd, AA, Ee aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
B) AA, Bb, DD, Cc, Ee dd A) “s” renk geni melez durumda etkisini fenotipte göster-
C) Bb, Cc, Ee dd, DD, AA miştir.
D) AA, dd, DD Bb, Cc, Ee B) “S” geni yeşil renk, “s” geni ise sarı renk karakterini ta-
şır.
C) Çekinik genler sadece homozigot durumunda etkisini
5. Aynı kalıtsal özelliğe ait genlerin gösterimine genotip, geno- göstermiştir.
tipe bağlı olarak çevrenin de etkisiyle ortaya çıkan dış görü- D) Yeşil renk geni, sarı renk genine baskındır.
nüşe fenotip denir. Her durumda etkisini fenotipte gösteren
genlere baskın, her durumda etkisini fenotipte göstereme-
yen genlere çekinik gen denir. Aynı özellikteki iki genin yan
yana gelmesiyle homozigot, farklı özellikteki iki genin yan
yana gelmesiyle heterozigot döl oluşur.
Aşağıda bezelyelerde çiçek renklerinin fenotip ve genotip
bilgileri verilmiştir.

Fenotip: Mor Fenotip: Mor Fenotip: Beyaz
Ö.No A D S O Y A D
Genotip: MM Genotip: Mm Genotip: mm
0
102409
1 Soru A B C D Soru A B C D
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? 2 1 9
3 2 10
A) Heterozigot durumda baskın genin özelliği fenotipe
4 3 11
yansır. 5 4 12
B) Mor renk geni beyaz renk genine baskındır. 6 5 13
7 6 14
C) Fenotipe bakıldığında genotip hakkında daima kesin 8 7 15
bilgilere ulaşılır. 9 8 16
D) İki çekinik gen yan yana geldiğinde etkisini gösterir.

46