Page 222 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Ben Korkmam Fen Bilimleri Soru Bankası
P. 222

BASİT MAKİNELER


                                                      BASİT MAKİNELER - 2


            KALDIRAÇ: Destek noktası adı verilen sabit bir nokta etrafında dönebilen düz bir çubuktan oluşan basit makinelere kaldıraç denir.
            •  Yükün desteğe olan uzaklığına yük kolu, kuvvetin desteğe olan uzaklığına kuvvet kolu denir.
            •  Kuvvet kolu büyüdükçe kuvvet kazancı artar. Uygulanan kuvvet azalır.
            •  Desteğin, yükün ve kuvvetin konumu değiştikçe kaldıraç türü değişir.
            Desteğin Arada Olduğu Kaldıraç


            P (Yük)                     F (Kuvvet)                            Kuvvet   Yük kolu küçüldükçe ya da kuvvet kolu
                                                                       Destek
             P (Yük)                     F (Kuvvet)            Yük     noktası  Kuvvet  büyüdükçe kuvvet kazancı artar. Uygu-
                                                                               Kuvvet
                                         F (Kuvvet)
             P (Yük)
                                                                                       lanan kuvvet azalır.
                Yük kolu        Kuvvet kolu                             Destek
                                                                        Destek
                                                               Yük     noktası
                                                               Yük
                                                                       noktası
                Yük kolu  Destek  Kuvvet kolu
                Yük kolu
                                Kuvvet kolu
                        Destek
                        Destek
            •  Kuvvet kolu, yük kolundan uzun olduğunda kuvvetten kazanç olur. Örneğin; makas, kerpeten, pense, kriko, kayık küreği, eşit kollu
               terazi, tahterevalli, keser, levye, kargaburnu, tırnak makası.
                                                              Kuvvet
            Yükün Arada Olduğu Kaldıraç    F (Kuvvet)                     Yük  Destek
                           P (Yük)
                   Yük kolu                                                    noktası
                                                              Kuvvet
                                                              Kuvvet
                           P (Yük)         F (Kuvvet)                     Yük  Destek
                           P (Yük)
                                           F (Kuvvet)
                   Yük kolu                                               Yük  Destek    Kuvvet kolu, yük kolundan büyük ol-
                                                                               noktası
                   Yük kolu
                                                                               noktası
                            Kuvvet kolu
                                                                                         duğu için bu tür kaldıraçlarda kuvvet-
                                                                                         ten kazanç vardır. Örneğin; el araba-
             Destek         Kuvvet kolu                                                  sı,  delgeç,  ceviz  kıracağı,  menteşeli
                            Kuvvet kolu
             Destek                                                                      kapı, gazoz açacağı, buzdolabı kapı-
             Destek
                                                                                         sı, pencere.
                                 F (Kuvvet)
            Kuvvetin Arada Olduğu Kaldıraç  P (Yük)                                      Yük
                     Kuvvet kolu
                                 F (Kuvvet)  P (Yük)  Yük  Kuvvet  Destek noktası        Yük      Yük kolu, kuvvet kolundan
                     Kuvvet kolu  F (Kuvvet)  P (Yük)                                Kuvvet Yük   büyük  olduğu  için  bu  tür
                     Kuvvet kolu
                           Yük kolu                              Destek noktası
                                                     Yük  Kuvvet  Destek noktası     Kuvvet       kaldıraçlarda kuvvetten ka-
                                                         Kuvvet
                                                     Yük
             Destek         Yük kolu                                                 Kuvvet       yıp  yoldan  kazanç  vardır.
                            Yük kolu
                                                                                                  Örneğin;  cımbız,  maşa,
             Destek                                                             Destek noktası    zımba, kürek, olta, tenis ra-
             Destek
                                                                                                  keti,  beyzbol  sopası,  kol,
                                                                                Destek noktası    bacak, alt çene.
                                                                                Destek noktası
            EĞİK DÜZLEM
            Bir ucu diğerinden daha yüksekte olan eğimli yüzeylere eğik düzlem (rampa) denir.
                                                L: Eğik düzlemin uzunluğu (Kuvvet kolu)
              h         L
                              F
                                   P            h: Eğik düzlemin yüksekliği (Yük kolu)
                                      (Yük)
            •  Ağır yükleri yukarıya çıkarmak için kullanılır.
            •  Eğik düzlemde daima kuvvetten kazanç vardır.

                                                                                                                   221



                                    P                                    P
                               45°                                30°
   217   218   219   220   221   222   223   224   225   226   227