Page 222 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Ben Korkmam Fen Bilimleri Soru Bankası
P. 222
BASİT MAKİNELER
BASİT MAKİNELER - 2
KALDIRAÇ: Destek noktası adı verilen sabit bir nokta etrafında dönebilen düz bir çubuktan oluşan basit makinelere kaldıraç denir.
• Yükün desteğe olan uzaklığına yük kolu, kuvvetin desteğe olan uzaklığına kuvvet kolu denir.
• Kuvvet kolu büyüdükçe kuvvet kazancı artar. Uygulanan kuvvet azalır.
• Desteğin, yükün ve kuvvetin konumu değiştikçe kaldıraç türü değişir.
Desteğin Arada Olduğu Kaldıraç
P (Yük) F (Kuvvet) Kuvvet Yük kolu küçüldükçe ya da kuvvet kolu
Destek
P (Yük) F (Kuvvet) Yük noktası Kuvvet büyüdükçe kuvvet kazancı artar. Uygu-
Kuvvet
F (Kuvvet)
P (Yük)
lanan kuvvet azalır.
Yük kolu Kuvvet kolu Destek
Destek
Yük noktası
Yük
noktası
Yük kolu Destek Kuvvet kolu
Yük kolu
Kuvvet kolu
Destek
Destek
• Kuvvet kolu, yük kolundan uzun olduğunda kuvvetten kazanç olur. Örneğin; makas, kerpeten, pense, kriko, kayık küreği, eşit kollu
terazi, tahterevalli, keser, levye, kargaburnu, tırnak makası.
Kuvvet
Yükün Arada Olduğu Kaldıraç F (Kuvvet) Yük Destek
P (Yük)
Yük kolu noktası
Kuvvet
Kuvvet
P (Yük) F (Kuvvet) Yük Destek
P (Yük)
F (Kuvvet)
Yük kolu Yük Destek Kuvvet kolu, yük kolundan büyük ol-
noktası
Yük kolu
noktası
Kuvvet kolu
duğu için bu tür kaldıraçlarda kuvvet-
ten kazanç vardır. Örneğin; el araba-
Destek Kuvvet kolu sı, delgeç, ceviz kıracağı, menteşeli
Kuvvet kolu
Destek kapı, gazoz açacağı, buzdolabı kapı-
Destek
sı, pencere.
F (Kuvvet)
Kuvvetin Arada Olduğu Kaldıraç P (Yük) Yük
Kuvvet kolu
F (Kuvvet) P (Yük) Yük Kuvvet Destek noktası Yük Yük kolu, kuvvet kolundan
Kuvvet kolu F (Kuvvet) P (Yük) Kuvvet Yük büyük olduğu için bu tür
Kuvvet kolu
Yük kolu Destek noktası
Yük Kuvvet Destek noktası Kuvvet kaldıraçlarda kuvvetten ka-
Kuvvet
Yük
Destek Yük kolu Kuvvet yıp yoldan kazanç vardır.
Yük kolu
Örneğin; cımbız, maşa,
Destek Destek noktası zımba, kürek, olta, tenis ra-
Destek
keti, beyzbol sopası, kol,
Destek noktası bacak, alt çene.
Destek noktası
EĞİK DÜZLEM
Bir ucu diğerinden daha yüksekte olan eğimli yüzeylere eğik düzlem (rampa) denir.
L: Eğik düzlemin uzunluğu (Kuvvet kolu)
h L
F
P h: Eğik düzlemin yüksekliği (Yük kolu)
(Yük)
• Ağır yükleri yukarıya çıkarmak için kullanılır.
• Eğik düzlemde daima kuvvetten kazanç vardır.
221
P P
45° 30°