Page 13 - AYA YAYINCILIK 8. Sınıf 24 Deneme Sınavı Türkçe

8. Sınıf Türkçe Deneme Sınavı - 2

7. Kendi ayıbını gören kişi insanların en şanslılarındandır. Başkasının ayıbını gördüğü hâlde o kişiyi ayıplamayan kişi de en güzel
ahlaklılardandır. Başkasında olan ayıp sende yok diye de gururlanma. Çünkü o ayıbı bir gün sen de yapabilirsin, o ayıp seni de
bulur. (Mevlâna)

Aşağıdaki metinlerden hangisi Mevlâna’nın bu sözlerine örnek verilebilir?

A) Bir dövüş sanatları öğrencisi hocasına gitmiş ve sormuş: "Dövüş sanatlarındaki yeteneklerimi artırmak, sizin öğrettiklerinizin
yanında bana ders verecek başka bir hocadan da yardım almak istiyorum. Bu konuda sizin düşünceniz nedir?" Üstat
cevaplamış: "İki tane tavşanın arkasından koşan avcı, eve eli boş döner."
B) Bir gün bir bedevi çölde huzur içinde namaz kılıyordu. Onu görenler adamın hakkında konuşmaya başladılar: “Ne kadar da
terbiyeli, nasıl da huzurlu bir şekilde namaz kılıyor...” Bunun üzerine namaz kılmaya devam eden adam şöyle seslendi: “Aynı
zamanda oruçluyum da ha!”

C) Bilge, bir gün öğrencilerine elindeki değneği gösterir. "Bu nedir?" diye sorar ve ekler: "Eğer 'Bu değnek değildir.' derseniz
doğruyu söylememiş olursunuz. Yok eğer "Değnektir." derseniz çok gereksiz bir lakırdı etmiş olursunuz." Bunun üzerine
problem çözmeye alışık olan bir öğrencisi kalkar ve bilgenin elinden sopayı kaparak dizinde kırıverir.
D) Dört sıkı fıkı arkadaş, yedi gün birbirleriyle konuşmamaya ant içerler. Birinci gün hepsi sessizdir. Ne var ki gece, lambalarının
yağı bitip de oda karardığında içlerinden biri kendini tutamayıp hizmetliye seslenir: "Yağ koysana şu lambaya!" İkincisi bunun
üzerine "Hani konuşmayacaktık!" diye atılır. "İkiniz de aptalsınız, neden konuştunuz?" derken üçüncüsü, "Konuşmayan bir
ben kaldım!" demez mi dördüncüsü!

8. 2003'te Hollanda'nın Drachten kasabasında, “aykırı bir trafik mühendisi” olan Hans Manderman trafik ışıklarının kaldırılmasını
teklif etti. Öneri denemeye tabi tutulduğunda sonuçlar sıra dışıydı, böylece Avrupa ve Amerika'da "kırmızı ışıkların kaldırılması
projesi” adı verilen bir dizi eylemin önü açıldı. Monderman, trafik lambaları bir elektrik arızası nedeniyle çalışmadığında sıkışıklık
yerine akıcılığın arttığını gözlemlemişti. Bir deney olarak Drachten'de günde 22 bin aracın geçtiği en işlek trafik kavşağının yerine
bir döner kavşak, geniş bir bisiklet yolu ve yaya yolu koydu. Trafik ışıklarının kaldırılmasını izleyen iki yıl içinde, daha önceki
dört yıl boyunca gerçekleşen 36 kazaya kıyasla sadece 2 kazayla sınırlı kalındı. Tüm sürücüler tetikte olmaları ve sağduyularını
kullanmaları gerektiğini bildiklerinde trafik çok daha akıcı ilerlerken yol verme kavgası ve sıkışıklık neredeyse ortadan kalkıyordu.
Monderman, kalabalık bir buz pistinde diğerlerinin hareketine göre kendi hareketini ayarlamayı başaran patencilere benzetiyor bu
durumu. Aynı zamanda haddinden fazla işaret ve tabelanın sürücülerin gözünü yoldan ayırmasına, kavşakların daha emniyetsiz
hâle gelmesine neden olduğuna inanıyor.
Bu metin, vurgulanmak istenen düşüncenin değişmemesi için aşağıdakilerden hangisiyle devam ettirilmelidir?

A) Kurallar, yapay kısıtlamalardır. İnsanlar, bu trafik ışıkları olmadan da ne zaman durmaları gerektiğini biliyorlardı ama artık ne
zaman durmaları gerektiği kendilerine söyleniyor. Kolaylaştıran, zorlaştırıyor bazen. Öyleyse bütün kuralları kaldırmak, hayatı
kolaylaştıracaktır.
B) Buradan trafik ışıklarının büsbütün kaldırılması gerektiğini savunduğum anlamı çıkmasın. Kurallar elbette gereklidir ve
kuralların olmaması durumunda bir kargaşa ortamı hüküm sürecektir. Fakat bazı kuralların esnetilmesinde yarar vardır.
C) Nüfusu belli bir sayının altında olan yerlerde kavşaklar ve trafik lambalarının kaldırılması başlangıçta olumlu sonuçlar
doğurabilir. Ancak insanlar bu durumu kanıksadıklarında tıpkı trafik lambası olduğundaki gibi yol verme kavgaları ve trafik
sıkışıklığı da artacaktır.
D) Elbette bu çok uç bir örnek ve sadece Drachten kasabası için geçerli. Aynı uygulamanın İstanbul, Ankara veya İzmir gibi
büyükşehirlerimizdeki herhangi bir kavşakta yapıldığını düşünürseniz nasıl bir kaosun bizi beklediğini anlayabilirsiniz.

3