Page 124 - AYA YAYINCILIK 8. Sınıf 24 Deneme Sınavı Türkçe

8. Sınıf Türkçe Deneme Sınavı - 19

5. İşaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verme sanatı olarak tanımlanan hat sanatında; mürekkep, kalem, kâğıt ve
hokka gibi malzemeler kullanılmaktadır. Hat sanatında bu malzemeler içerisinde en önemli olanı kalemdir. Kalem olarak ise kamış
kullanılmaktadır. Kamış yontularak kamışa şekil verilir. Kamışın uç kısmı yazının inceliğine ve kalınlığına göre eğik tutulmak su-
retiyle yazılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu zamanında çok kullanılan hat sanatı usta-çırak ilişkileri ile gelişme göstermiştir. Hat
sanatının dünyada ortaya çıkıp yaygınlaştığı dönemler tüm ülke ve coğrafyalarda, hemen hemen aynı sürece denk gelmektedir.
İslam hat sanatı temelinde harf ve bu harflerin yazılış şekilleri vardır. Hat çeşitleri temelde altı tür yazıdan oluşur: Kûfi, sülüs, ne-
sih, rika, reyhani ve tevkidir. Bunlardan bazıları şunlardır:
Kufi Hat
Bütün harfleri köşelidir. İslam hat sanatında en eski hat olarak kabul edilir. Dik, sert ve köşeli bir yazı türüdür.
Sülüs Hat
Sülüs kelime olarak üçte bir anlamına gelir. Sülüs hat ile yazılan harfler asıl harfe nispetle üçte ikisi düz, üçte biri ise yuvarlak
şeklinde yazılmaktadır. Genel olarak cami, kervansaray, mezar taşı, medrese kitabelerinde ve süs olarak yazılan levhalarda sülüs
tarzı hat yaygındır. Bunun sebebi birbirine çok yakın ve iç içe yazılmış olmalarıdır. Aynı zamanda yazının üzerindeki çizgiler düz
ve yuvarlak şeklinde sıralanmaktadır. İslam hat sanatında sülüs hattı çokça kullanılmaktadır.
Nesih Hat
Nesih, sözlük anlamı olarak "ortadan kaldırmak" manasına gelir. Sülüs hattın küçük şekliyle ve daha düzgün bir şekilde yazılmış
hâlidir. Kur'an-ı Kerim genel olarak nesih hatla yazılmaktadır.
Rika Hat
Rika hattı Osmanlı Türkleri kullanmıştır. En çok kullanılan el yazısı biçimidir. Daha düzensiz ve seri bir şekilde yazılabilir. Kur'an
sayfalarının sonundaki dualar, vakıf işlerinde ve icazetnamelerde kullanılmıştır. Hızlı yazmaya uygun olarak noktalar birleştirilmiş,
harflerin çıkıntılı kısımları düzleştirilmiştir.
Verilenlere göre aşağıdakilerden hangisi rika hattı ile yazılmıştır?

A) B)

C) D)

2