Page 124 - ATA YAYINCILIK 4. Sınıf Fasikül Türkçe

METİN BİLGİSİ

Metin Türleri

Bilgilendirici Metin

Okuyucuyu bir konu üzerinde bilgilendirmeyi amaçlayan yazı türlerine bilgilendirici

metin denir. Bilgilendirici metinler giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur.
Giriş bölümü genellikle tek cümle olur. Burada açıklanacak, anlatılacak konu verilir.

Gelişme bölümünde giriş bölümünde verilen konu, değişik yönleriyle ortaya konur.

Düşüncenin açıklanması, anlaşılır hâle gelmesi, yerine göre ispatlanması için öyküleme,
örneklendirme yapılabilir.

Sonuç bölümü, gelişme bölümünde anlatılan konunun belli bir sonuca bağlandığı

bölümdür. Bu bölüm genellikle kısadır.

Örnek

Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda yaşanan sıkıntıları, halkın ve hükûmetin tutumlarını
kaleme almıştır. Böylece savaş yıllarını anlatan eserlerin arasında bir şaheser olan

“Nutuk” ortaya çıkmıştır. Nutuk, belgeleri sayesinde Atatürk’ün tarihçi kimliğini de
ortaya koymaktadır. Atatürk yaşanılan olaylarla ilgili kayıtlı belgeleri toplamış ve

Nutuk’u yazarken bu belgelere dayanarak icraatlarını özetlemiştir. Günümüzde
baş ucu kitabımız olan Nutuk’un önemi zamanla daha iyi anlaşılacaktır.

Yukarıdaki metinde kırmızıyla yazılmış bölüm giriş bölümüdür. Mavi ile yazılmış

bölüm gelişme bölümüdür. Siyah ile yazılmış bölüm ise sonuç bölümüdür.

Hikâye Edici Metin

Merak uyandıran, ilgi çeken bir durum ya da olayın neden sonuç bağlantısıyla
ortaya konulması hikâye edici metin olarak adlandırılır.

Hikâye edici metinler serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşur.

Serim bölümünde metindeki olay, kahramanlar ve olayın geçtiği yer tanıtılır.

Düğüm bölümünde, konu ile ilgili örnekler, görüşler verilir.

Çözüm bölümü duyguların, düşüncelerin, olayların toparlanıp bir sonuca bağlandığı
bölümdür.

2