Page 67 - ATA YAYINCILIK 4. Sınıf Fasikül Fen Bilimleri
P. 67
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ
Kütle
Kütle, madde miktarının ölçüsüdür. Aynı büyük-
lükteki maddelerin kütleleri farklı olabilir. Maddele-
500g
rin büyüklüğü kütle ölçümünde yanıltıcı olabilir.
Kütleyi ölçmek için eşit kollu terazi kullanılır. Eşit
kollu terazi ile kütleyi ölçerken kefelerden birine küt-
lesi ölçülecek madde, diğerine ise kütlesi önceden
belirlenmiş olan birim kütleler konur. 2kg
500g 1kg
Kütle birimi olarak kilogram (kg) ve gram (g) kullanılır. Kilogram ve gram birbirine dönüştürü-
lebilir.
1 kg = 1000 g’dır. 500 g = Yarım kg
Sıvı hâldeki maddelerin kütlesi ölçülürken içinde bulundukları kabın da kütlesi ölçülmüş olur.
Bu nedenle maddenin kütlesinin tam olarak hesaplanabilmesi için öncelikle kabın boş durumda
iken kütlesinin hesaplanması gerekir.
Sıvıların kütlesini ölçerken önce boş kap tartılır. Boş hâldeki kabın kütlesine dara denir. Kap ile
beraber tartılan sıvının kütlesi brüt kütleyi verir. Brüt kütleden dara çıkarılırsa net kütleye ulaşılır.
1300 - 200 = 1100 gram
sıvının
kütlesidir (Net Kütle)
Boş kavanoz (dara) 200 gram İçine sıvı konan kavanoz (brüt kütle) 1300 gram
Madde miktarı az olan varlıkların kütlelerini ölçmek için gram birimi, madde miktarı fazla
olan varlıkların kütlelerini ölçmek için ise kilogram birimi kullanılır.
5