Page 131 - ATA YAYINCILIK 4. Sınıf Çıtır Çıtır Türkçe Çalışma Kitabım

Bitki bilimciler, bir bölgeye yapılması planlanan bir tesisin orada yaşayan bitki türleri üzerindeki
olası etkilerini belirlemek üzere de çalışmalar yapabilir.

Bitki bilimciler bir bitki türünden örnek almadan önce fotoğrafını çekerler. Sonra gövde, yaprak,

çiçek gibi bölümlerine zarar vermemeye çalışarak bitkiyi kökleriyle birlikte topraktan çıkarırlar. Bu
bitki örneğini bir poşete koyarak numaralandırırlar. Topladıkları örneklere ilişkin gözlemlerini de

bir deftere kaydederler. Bu deftere arazi defteri denir. Bu deftere örneğin alındığı yer, hangi yüksek-
likte bulunduğu, yaşadığı toprağın özellikleri ve konumu yazılır. Ayrıca tarih, örneği alan kişinin adı

gibi bilgiler de belirtilir. Bu şekilde toplanan ve kayıtları tutulan bitkiler kurutulur.
Kurutulacak bitkiler önce gazete kâğıtlarının arasına yerleştirilir. Sonra da bu gazete kâğıtları

kurutma kâğıtlarının arasına koyulur. Son olarak da pres adı verilen özel bir araçla sıkıştırılırlar. Bit-

ki kuruyana kadar kurutma kâğıtları ara sıra yenilenir. Bitki bilimciler alan araştırmaları sırasında
topladıkları örnekleri ayrıntılı olarak incelemek için laboratuvar çalışmaları da yapar. Örneğin bazen
çıplak gözle bakmak bir bitki türünü tanımlamaya yetmeyebilir. Bu durumda mikroskopla inceleme

yapmak gerekebilir.

Bitki bilimciler bir bitkinin hangi türe ait olduğunu belirlemek için teşhis anahtarından yararla-
nırlar. Teşhis anahtarı türü bilinmeyen bir bitkinin daha önceden bilinen türlerden hangisine en çok

benzediğini saptamaya yarar. Teşhis anahtarında türlerin birbirinden ayırt edilmesinde belirleyici
olan özellikler yer alır. Teşhis edilecek bitkinin bu özellikleri taşıyıp taşımadığına bakılarak bitkinin

türü belirlenir. Bazen de teşhis anahtarlarında bulunmayan yeni bir tür keşfedilebilir.

(Bilim Çocuk dergisi- Suzan Lema Gençer)

130