Page 58 - ATA YAYINCILIK 4. Sınıf Çıtır Çıtır Fen Bilimleri Çalışma Kitabım

Ad Soyad : ........................................................
MADDENİN ÖZELLİKLERİ

Maddenin Ölçülebilir Özellikleri (Kütle, Hacim)

Kütle: Maddelerin ölçülebilen özelliklerinden biri miktarıdır. Maddenin miktarına kütle denir.
Kütle maddenin büyüklüğünden çok cinsine bağlıdır. Örneğin aynı büyüklükteki demir parçası
tahta parçasına göre daha ağırdır. Maddelerin kütlelerini ölçmek için standart kütle ölçü birimi
kilogram (kg) veya gram (g) kullanılır. Elma, karpuz gibi maddeleri alırken kilogram; kuru yemiş,
baharat gibi daha az miktarda alacağımız maddeleri ise gram olarak isteriz. 1 kilogramlık
madde miktarı, 1000 gramlık madde miktarına eşittir.

1 kilogram (kg) = 1000 gram (g)

Günlük hayatımızda kütleyi; eşit kollu terazi, elektronik terazi ya da baskül gibi araçlar-
la ölçeriz. Eşit kollu terazide terazinin bir kefesine kütlesi ölçülecek madde, diğer kefesine ise
büyüklüğü bilinen kütleler konulur. Terazinin kefeleri dengelendiğinde ölçtüğümüz maddenin
kütlesi diğer kefedeki toplam kütle miktarına eşittir. Elektronik terazi ve baskülde ise kütleleri
ölçülecek maddeler bu araçlar üzerine konulur ve ekrandaki değer bize ölçeceğimiz maddelerin
kütle değerini gösterir.

Sıvıların belirli bir şekli olmadığı için sıvıları bir kap içine koyarak kütlelerini ölçeriz.
Öncelikle kabın boş kütlesini ölçeriz. Bu değere dara adı verilir. Daha sonra içerisine kütlesini
ölçeceğimiz sıvı maddeyi döküp kabın kütlesini yeniden ölçeriz. Bu değere ise brüt kütle adı
verilir. Brüt kütle ve dara arasındaki fark bize sıvı maddenin net kütlesini verir.

Net Kütle = Brüt Kütle - Dara
Net Kütle = 280 - 120 = 160g
120 g 280 g

56 57