Page 56 - ATA YAYINCILIK 3. Sınıf Telafi Desrleri
P. 56
HİKÂYE EDİCİ VE BİLGİLENDİRİCİ METİN
• Okuyucuya bilgi veren ve okuyucuyu herhangi bir konuda aydınlatan metinlere bilgilen-
dirici metinler denir. Bilgilendirici metinler yorum içermez.
• Merak uyandıran, ilgi çeken bir durum ya da olayın neden - sonuç bağlantısıyla ortaya
konulduğu metinlere hikâye edici metinler denir.
A. Aşağıdaki metinleri okuyalım. Metinlerin Hızlı tren, normal trenlere göre daha hızlı yol-
türünü belirleyip noktalı yerlere yazalım. culuk etme olanağı sağlayan bir demir yolu
Uludağ, Bursa ili sınırları içinde iki bin beş aracıdır. Dünyada eski döşenmiş raylarda seya-
yüz kırk üç metre yüksekliği ile Türkiye’nin hat hızı 200 kilometre ve üzeri, yeni döşenmiş
en büyük kış ve doğa sporları merkezi olan hatlarda 250 kilometre ve üzeri trenler için hızlı
dağ. Uludağ, Marmara’nın en yüksek dağıdır. tren tanımlaması yapılmaktadır.
Kuzeybatı - güneydoğu doğrultusunda uza- Metnin türü:
nan Uludağ’ın uzunluğu 40 kilometreyi bulur. ...........................................................................
Genişliği ise 15 - 20 kilometredir.
Metnin türü: 1. Aşağıdaki metinlerden hangisinin türü
........................................................................... bilgilendiricidir?
Ali nihayet iş bulmuştu. Bir haftadır fabrikaya A) Sabahleyin çıktığımız köyden, yedi saat-
gidiyordu. Annesi de bu işe çok sevinmişti. te kasabaya varacağımızı söylemişlerdi.
Bugün de annesinin seslenmesi üzerine kalktı. Hangi yedi saat? Yol diye bir şey yok.
Yataktan yemek odasına geçtiler. Odanın içini Arabamız gâh tarlaların içinden, gâh bir
kızarmış ekmek kokusu doldurmuştu. Semaver, çoban patikasından, gâh bir çakıl der-
ne güzel kaynardı. Sabahları Ali’nin bir semaver, yası içinden izi belli olmayan bir yolda
bir de fabrikanın önünde bekleyen salep güğü- gitmeye çalışıyor. Arabacıya kızıyorum
mü hoşuna giderdi. Kahvaltısını yaptıktan sonra ancak o ne yapsın? Keşke buraları çok
evden çıkıp duraktaki arkadaşları ile buluştu ve iyi bilen birisi olsaydı.
birlikte fabrikaya yürüdüler.
B) Bir Keloğlan varmış. Bu Keloğlan’ın saçı
Metnin türü: yokmuş ama aklı çokmuş. Herkesle fikir
........................................................................... yarıştırmayı sever, bunu bir oyun hâline
getirirmiş. Kendi köyü Alaca, komşu köy-
Adalarda kış kendini göstermeye başladı.
Herkes, kış için hazırlıklar yapıyor. Ben tembel- ler Bulaca, Kulaca ve Sulaca’da yapılan
liğim, hep kaçanı, kovalayan huyumla, yazın düğünlere davet edilir ve akıl fikir yarış-
peşindeyimdir. Şimdi bu kır kahvesinde bunun malarında ilk sırayı kimselere bırakmaz-
için bulunuyorum. Durmadan uçak sesleri geli- mış. Mümkün mü Keloğlan’la akıl fikir
yor. Vaktiyle bu Ada’ya bu zamanda kuşlar yarıştırmak? Keloğlan sorusunu sordu
uğrardı. İki yıdır gelmiyorlar. Belki de, ellerinde muydu yarışmacılar dilsiz kesilirmiş.
ökselerle kuşları avlayanlar yüzünden, gelmek- C)
ten vazgeçtiler. Kış, dört mevsimden biridir. Eski dilde
Zemheri ismiyle de anılırdı. Kuzey yarım
Metnin türü: küre için aralık, ocak, şubat aylarından
........................................................................... oluşur. Bu mevsim en soğuk mevsimdir.
56