Page 9 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Türkçe Liselere Giriş Deneme Sınavı

13, 14, 15 ve 16. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

Batı toplumlarında “Muhteşem Süleyman” olarak tanınan Sultan Süleyman, Türkler tarafından “Kanuni Sultan
Süleyman” yani “yasa koyan, yasa yapan” adıyla bilinmektedir. Süleyman’ın devri Osmanlı İmparatorluğu’nun yük-
seliş dönemidir. Büyük başarılarla sonuçlanan askerî seferlerle imparatorluk en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Kanuni;
onu Avrupa’ya, üçü Asya’ya olmak üzere on üç askerî sefer düzenlemiştir. Her seferinde yüzlerce top ve 200 bine
yakın askeri yanında götürmüştür.

Bağdat, Irak, Belgrad, Budapeşte ve Macaristan’ı ele geçirmiş, buraları bir Türk yurdu hâline getirmiştir. Mohaç
Zaferi sonucunda ele geçirilen topraklar yüz elli yıldan daha uzun bir süre boyunca Osmanlı egemenliği altında ka-
lacaktır.
Müslümanlığı kabul eden Barbaros Hayreddin Paşa, Tuğrul Reis, Kılıç Ali Paşa gibi büyük denizcilerin katkıla-
rıyla Akdeniz, Osmanlı hâkimiyeti altına girmiştir. Donanmanın başına getirilen Barbaros, kısa sürede döneminin en
güçlü donanmasını inşa ettirmiştir. Tüm bu başarılar sayesinde Kanuni Dönemi’nde Osmanlının zenginliği görülme-
dik boyutlardadır. Ticari faaliyetler çok yoğundur. Bu dönemde İstanbul, 700 bin sakiniyle -Paris’in o günkü nüfusunun
üç katı- eski dünyanın en büyük kentidir. İmparatorluğun toplam nüfusu ise 35 milyona yükselmiştir. O dönem için
muazzam bir sayı olan bu nüfusa rağmen hukukcular ülkede gayet iyi çalışan bir sistem kurmuşlardır.

13. Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili olarak aşağıda- 15. Bu metinde geçen altı çizili sözcüklerin hangi-
kilerden hangisi söylenemez? sinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır. A) Türkler B) devri
B) Benzetmeye yer verilmiştir. C) hukukcular D) Müslümanlığı
C) Açıklamaya başvurulmuştur.
D) Genellikle uzun cümleler kulanılmıştır.

16.
Hiç kuşkusuz XVI. yüzyılda kimse, imparatorlu-
ğun gelecekte büyük bir çöküş yaşayacağını tah-
min edemezdi. Parlaklık ve ihtişam göz alıyordu.
Ancak başarılar eski parlaklığını yitirecek ve bir
süre sonra başarıların arkası kesilecektir. Zengin-
likler azalmaya başlayacak, yoksulluk emareleri
ortaya çıkacaktır.
Bu parça okuduğunuz metinle birlikte değerlen-
dirildiğinde aşağıdaki yargılardan hangisine ula-
şılamaz?

A) Osmanlı İmparatorluğu, XVI. yüzyılda çöküşe
girmişti.
14. Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki altı çizili
cümlenin bir özelliği değildir? B) Kanuni Dönemi, Osmanlının en parlak dönem-
lerinden biridir.
A) Olumsuz cümledir.
C) Başarıların azalması, Osmanlının çöküşe geç-
B) İsim cümlesidir. mesine zemin hazırlamıştır.
C) İçinde fi ilimsi bulunan cümledir. D) Kanuni Dönemi'ndeki zenginlik bir süre sonra
D) Kurallı cümledir. yerini fakirliğe bırakmaya başlamıştır.
3