Page 38 - 8. SINIF OCAK TATİL FASİKÜLLERİ
P. 38
TÜRKÇE SÖZEL 2
9. Yaşayan en büyük kütleli kara hayvanı unvanını elinde 11. Bilim tarihi kitaplarında eylemsizlik, etki-tepki ve ivme
tutan Afrika savan fili türünü de barındıran Afrika fili konularındaki açıklamaları ve evrensel çekim yasa-
cinsi, kavurucu sıcaklıktaki Afrika savanlarında yaşa- sını ifade etmesiyle anılan Newton, matematiğin
mını sürdürür. Afrika fili bol kırışıklı kalın derisindeki bilimsel çalışmalara uygulanmasının başarılı örnek-
çatlakların oluşturduğu ağ benzeri yapı sayesinde lerini veren bir bilim insanıdır. Galileo evrenin her
derisini nemli ve serin tutar. Fil derisinin bu temel özel- yanının aynı fiziksel özellikleri taşıdığını teleskopla
liği uzun süredir bilinse de derinin gelişim süreci 2018 yaptığı gözlemlerle belirleyerek evrenin Ay-üstü ve
yılında yapılan bir çalışmayla aydınlatıldı. Bir Afrika Ay-altı olmak üzere iki kısımdan oluştuğunu belirten
fili yeni doğduğunda derisi küçük çıkıntı ve çukurlar- Aristo’dan kalma görüşe karşı çıkmıştı. Aristo’nun
dan oluşur. Ölü hücrelerinin bulunduğu deri tabakaları tezini tamamen çürütmesi Newton’un bilimsel devrim
insanlardaki gibi dökülmez, alttan gelenlerle birlikte sürecinin tamamlayıcısı olarak kabul edilmesinin asıl
sürekli kalınlaşır. Zamanla üst üste biriken deri, insan nedenidir. Evrenin her yanı benzer özellikler taşıdı-
derisinin yaklaşık 50 katı kalınlığa kadar ulaşabilir. ğına göre, evrende olup biten her şey Yer’de geçerli
Derinin çıkıntıları arasında derin çatlaklar oluşur. Filin yasalarla açıklanabilmelidir. Zira Yer’in nesneleri ken-
bir su birikintisine girmesi ya da hortumuyla vücuduna disine doğru çeken bir özelliğinin olduğunu Galileo
su püskürtmesi sonucu deriye gelen su, bu çatlaklar da fark etmişti. Ancak Newton bu gözlemiyle Yer’in
boyunca ilerler ve tüm deriye nüfuz eder. Böylece filin çekme etkisinin epeyce uzağa, örneğin Ay’a kadar
derisi pürüzsüz bir yüzeye kıyasla yaklaşık 10 kata uzanabileceğini de varsaydı ve buna kütle çekimi
kadar daha fazla su tutabilir. Bu sayede, ter bezleri adını verdi.
bulunmayan filler derilerine hapsettikleri suyun kade- Bu metinden Newton ile ilgili aşağıdakilerden
meli biçimde buharlaşmasıyla serinler ve vücut sıcak- hangisi çıkarılamaz?
lığını dengede tutmayı başarır.
Bu metinde aşağıdakilerden hangisinden söz edil- A) Matematiği bilimsel çalışmalara uygulayan ilk
mektedir? bilim insanıdır.
B) Aristo’nun evrenle ilgili tezini çürütmesiyle bilimsel
A) Fillerin karada yaşayan en büyük canlı olduğun- devrim yapmıştır.
dan
C) Yer’in çekim gücünün Ay’a kadar etkili olduğu
B) Fillerin derilerinin insan derisinden farklarından
tezini ortaya atmıştır.
C) Fillerin derilerinin neden kırışık olduğundan
D) Yer’in kütleleri çekme özelliğine kütle çekim
D) Fillerin neden kendilerini ıslattıklarından yasası adını vermiştir.
12. Zarf-fiiller, fiil kök veya gövdelerine “-ken, -alı, -esiye,
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin …-r …-maz, …-a …-a, -ip, -ince, -a, -arak, -madan,
kullanımı ile ilgili yazım yanlışı yapılmıştır? -maksızın, -diğinde, -dıkça, -casına” ekleriyle oluştu-
rulur. Cümlede zarf görevinde kullanılır.
A) Büyük Pasifik çöp alanı yaklaşık 1,6 milyon kilo- Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf -
metre karelik alanda 79 bin ton plastik çöp bulun- fiil kullanılmamıştır?
duruyor.
B) NASA, 2021’deki 12 binden fazla başvuruyu A) Elimde paketlerle eve girdiğimde onu salondaki
değerlendirerek 10 astronot adayı belirledi. koltukların birinde boşluğa bakarken buldum.
C) Astronot adayları, uluslararası uzay istasyonu B) Sabahları tam vaktinde geliyor, öğle yemeğini
sistemlerini çalıştırmak ve bakımını yapmak gibi odasında yiyor.
eğitimler alıyor.
C) Çocuğun gözlerinden yaşlar aktığını görünce
D) Uzay yolculuklarında, Dünya’nın atmosferi dışın- dayanamadım ve hemen ona sarıldım.
dayken etkili olan radyasyondan korunmak, D) Onunla sohbet ederken zamanın nasıl geçtiğini
insanlar için büyük zorluktur.
fark edemedim.
8. SINIF OCAK TATİL FASİKÜLLERİ 5