Page 12 - 8. SINIF OCAK TATİL FASİKÜLLERİ
P. 12
T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK SÖZEL 1
7. “Okul yılları, Mustafa Kemal’in çok yönlü kişilik özelli- 9. Büyük Millet Meclisi, açılmasından altı gün sonra
ğine sahip olmasında etkilidir.” diyen birisi, Mustafa Vatana İhanet Kanunu’nu (Hıyanet-i Vataniye Kanunu)
Kemal’in anılarından hangisini bu düşüncesine çıkardı (29 Nisan 1920). Bu kanuna göre; Meclis’in
gerekçe olarak gösterebilir? kararlarına karşı gelenlerin, düşmana hizmet eden
ve bozgunculuk yapanların idamla cezalandırılması
A) “Yakınımızda Binbaşı Kadri Bey isminde bir kişi kabul edildi. 11 Eylül 1920’de İstiklal Mahkemeleri
oturuyordu. Oğlu Ahmet Bey askerî ortaokula kurularak isyancılar sert bir şekilde cezalandırıldı.
devam ediyor ve okul giysisi giyiyordu. Onu gör- Şeyhülislam’ın fetvasına karşılık, Ankara Müftüsü
dükçe ben de böyle giysi giymeye hevesleniyor- Rıfat Efendi liderliğindeki din adamları karşı fetva
dum. Sonra sokaklarda subaylar görüyordum. Bu hazırladılar. İstanbul Hükümetinin ve işgalci devletle-
aşamaya ulaşmak için izlenmesi gereken yolun rin olumsuz propagandalarına karşı halkı doğru bilgi-
askerî ortaokula girmek olduğunu anlıyordum.” lendirmek amacıyla, Anadolu Ajansı kuruldu ve Hâki-
miyet-i Millîye gazetesi çıkarıldı.
B) “Bu sırada Fethi Bey adına eski arkadaşlardan
subay iken askerlikten uzaklaştırılmış bir kişi kar- Metinden yola çıkarak Büyük Millet Meclisi ile ilgili
şımıza çıktı. Kendisinin yoksulluğundan, yardıma yorumlardan hangisi yapılabilir?
ihtiyacı olduğundan ve yatacak yeri bulunmadı-
ğından söz ederek bize sığındı. Biz de bu kişiyi A) Otoritesini arttırmak için hukuki ve dini konularda
sahip olduğumuz apartmanda yatırmaya ve ken- önlemler almıştır.
disine yardım etmeye karar verdik.”
B) İsyancıların İstanbul Hükümetine bağlılıklarını art-
C) “Merhum Ömer Naci, Bursa Lisesinden kovulmuş; tırmak için çalışmalar başlatmıştır.
bizim sınıfa gelmişti. Daha o zaman şairdi. Ben- C) Osmanlı Devleti’nin güç kazanması için önlemler
den okuyacak kitap istedi. Bütün kitaplarımı gös- almıştır.
terdim. Hiçbirini beğenmedi. Bir arkadaşın kitap-
larımdan hiçbirini beğenmemesi gücüme gitti. Şiir D) İsyancıların ülkeye geri dönüşünü sağlamak için
ve edebiyat diye bir şey olduğunu o zaman öğren- diplomatik faaliyetler yürütmüştür.
dim. O konularda çalışmaya başladım. Şiir bana
cazip göründü.”
D) “Böylece biraz vakit geçince annem, okulsuz kaldı-
ğım için kaygılanmaya başladı. Sonunda Selânik’te
bulunan teyzemin evine gitmeme ve okula devam
etmeme karar verildi: Selânik’te liseye yazıldım.
Okulda Kaymak Hafız isminde bir öğretmen vardı.
Bir gün sınıfımızda ders verirken başka bir 10. İtilaf Devletleri tarafından, Sevr Antlaşması’na Ermeni
çocukla kavga ettim. Çok gürültü oldu. Öğretmen Devleti’nin kurulmasını öngören bir madde konuldu.
beni yakaladı.” Bundan cesaret alan Ermeniler saldırılarını artırdılar.
Bu gelişmeler yaşanırken BMM Hükûmeti, 15. Kolordu
Komutanlığını Doğu Cephesi Komutanlığına dönüştü-
8. Çanakkale Cephesi’ndeki savaşların nedenleri ara- rerek başına Kazım Karabekir’i atadı. BMM’nin aldığı
sında İtilaf Devletlerinin başkent olan İstanbul’u ele karar üzerine harekete geçen Kazım Karabekir Paşa,
geçirerek Osmanlı Devleti’ni saf dışı bırakmak iste- Sarıkamış ve Kars’ı Ermenilerden kurtardı. İlerleyişini
mesi gösterilebilir. sürdüren Türk ordusunun Gümrü’ye yaklaşması üze-
Yalnızca bu açıklamadan yola çıkarak Çanakkale rine Ermeniler barış istediler.
Cephesi ile ilgili çıkarımlardan hangisi yapılabilir? Bu metinden, Doğu Cephesi ile ilgili;
A) İttifak Devletlerinin savaşı kaybetmesine neden I. Açılmasında etkili olan faktörlere,
olmuştur. II. Kiminle mücadele edildiğine,
B) Osmanlı Devleti’nin ömrünün uzamasını sağlayan III. Nasıl sonuçlandığına
savaştır.
durumlarından hangileri hakkında bilgi edinilebi-
C) İtilaf Devletlerinin savaştan çekilmesine neden lir?
olmuştur.
D) Osmanlı Devleti’nin savunma amacıyla mücadele A) II ve III B) I, II ve III C) I ve III D) Yalnız II
ettiği cephedir.
8. SINIF OCAK TATİL FASİKÜLLERİ 11