Page 157 - ATA YAYINCILIK 8. sinif Turkce soru dunyasi
P. 157
2 TÜRKÇE Cümle Türleri
Test
9.
“Size geldiğim yağmurlu günleri hatırlar mısın?” cümlesi kurallı bir cümledir. Yüklemi cümlenin başına aldığı-
mızda cümleyi devrik hâle getirmiş oluruz: “Hatırlar mısın size geldiğim yağmurlu günleri?”
Bu örnekten hareketle kurallı bir cümleyi devrik, devrik bir cümleyi kurallı cümleye çevirebiliriz. Fakat bu du-
rum bütün cümleler için geçerli değildir:
Eksiltili cümleler devrik cümleye dönüştürülemez çünkü bu tür cümlelerde yüklem söylenmez, okuyucu-
nun kendi yorumuna bırakılır.
Edebî açıdan mana yoğunluğu taşıyan devrik bir cümle kurallı hâle getirilemez, getirilmesi durumunda ta-
şıdığı mana ve ahenk kaybolur.
Kurallı cümle özelliği taşıyan atasözleri devrik cümle hâline getirilemez çünkü atasözleri kalıplaşmış sözler-
dir, yüklemin yeri değiştiği zaman kalıp -bazen de anlam- bozulur.
TÜRKÇE
Bu açıklamalardan hareketle aşağıdaki cümlelerden hangisi devrik cümleye dönüştürülebilir? Test
A) Seni dinlerken olur kalbim uçan kuşlara eş. B) Karşımızda hırçın, köpüren bir deniz…
C) Kelebekler, doğanın tatlı esintisini yudumluyor. D) Üzüm üzüme baka baka kararır.
10.
İsim Fiil Kurallı Devrik Olumlu Olumsuz
Cüm. Cüm. Cüm. Cüm. Cüm. Cüm.
1. Ben hep kendine çıkan bir yokuştum.
2. Dengesini yitirmemiştir burada gece ve gündüzler.
3. Yalnızlığımızla büyümüş gölgelerimiz vardır bizim.
4. Benim söndüğüm günde o, güneş gibi parladı.
Bu tabloda numaralanmış cümlelerden hangisiyle ilgili işaretlemelerden birinde yanlışlık yapılmıştır?
A) 1. B) 2. C) 3. D) 4.
11.
Yüklemi sonda bulunan cümleler kurallı cümle, sonda bulunmayan cümleler devrik cümle olur. “Beyaz güller açılır
dudağında güldüğü zaman.” cümlesinde yüklem cümlenin sonunda olmadığı için devriktir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi devrik cümle olamaz?
A) İnce uzun boyuna hayran kalmamak mümkün değildi.
B) Paylaşırsa dost paylaşırmış insanın derdini, sevincini.
C) Avuçlarından çıkmış bir kelebek olsun ellerim.
D) “Anlatalım.” dediğin hikâyeler sonumuz oldu bizim.
157 8. SINIF
