Page 143 - ATA YAYINCILIK 8. sinif Turkce soru dunyasi

1 TÜRKÇE Fiilde Çatı
Test

3861
1. Aşağıdaki tabloda verilen cümleler çatı özelliklerine göre incelenmiştir.

Öznesine göre Nesnesine göre
Cümleler
Etken Edilgen Geçişli Geçişsiz
I. Uzak diyarlardan gelip buraya konduğu söyleniyordu. ✓ ✓
II. Lambayı tam da pencerenin karşısına asmıştım. ✓ ✓
III. Eldivenlerini nerede unuttuğunu hatırlamamıştı. ✓ ✓
IV. Yağmur yağınca doğadaki cıvıltı birden susar. ✓ ✓
Buna göre, numaralanmış cümlelerden hangisinin çatı özelliği yanlış işaretlenmiştir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.
TÜRKÇE

Test
2.
Nesne almamış olsa bile alabilme özelliği bulunan cümleler “geçişli” olur. “Dün akşam rüyamda gördüm.” cümle-
sine nesne dâhil edilebilir, bu nedenle “gör-” fiili geçişli bir fiildir.

Aşağıda altı çizili fiillerden hangisi nesne almamış olmasına rağmen geçişlidir?

A) Bazen şiir bir taş atar edebiyatın anlam kuyusuna, bin tane roman bir araya gelse çıkaramaz.
B) Roman anlayışım tekdüze anlatıma dayanan bir anlayış olmadığından kahramanları ve olayları okura canlı bir şekil-
de gösterebiliyorum.

C) İyi bir roman bize kahramanının gerçeklerini, kötü bir romansa yazar hakkındaki gerçekleri anlatır.
D) Roman ve roman yazarının başa taç edildiği bu son devirde, öykü ve öykü yazarını kimse görmüyor.

3. Aşağıdaki dizelerden hangisi nesne-yüklem ilişkisi açısından diğerlerinden farklıdır?
A) Vagonların alaca karanlığına gömülerek uyuyan yolcular, duydukları çığlıkla irkiliyorlar.
B) Sandalye üzerinde duran ceketinin cebinden beyaz keten mendilini alıp yüzüne örttü.

C) Saçakları dantela gibi işli kocaman bir ahşap evin merdivenlerini genç ayaklarıyla kurşun gibi inip çıkardı.
D) Bahçenin bitimindeki servi kavakların, salkım söğütlerin arasından yün yıkayan, tokaç sallayan karaltıları seçebiliyordu.

4.
Etken çatılı fiillerde yüklemin bildirdiği işi yapan bellidir. “Çiçekler, kırları tatlı renkleriyle süsledi.” cümlesinde süsle-
me işini yapan “çiçekler”dir. Bu nedenle “süsledi” fiili öznesine göre etken çatılıdır. “Kırlar süslendi.” cümlesinde ise
süsleme işini yapan unsur belli değildir ve bu yüzden cümlede geçen “süslendi” fiili öznesine göre edilgen çatılıdır.

Bu açıklamadan hareketle aşağıdaki cümlelerden hangisinde işi yapan belli değildir?

A) ABD’li araştırmacılar, yaşlı hücrelerin gençleşmesini sağlayan bir teknoloji geliştirdi.
B) Su paylaşımı konusu, ülkelerin dış politikasının şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.
C) Plastik poşetler her yıl -özellikle denizlerde- yüzlerce hayvanın ölümüne neden oluyor.

D) Kent limanında yapılan ölçümlerde su seviyesinin üç metre kadar yükseldiği tespit edildi.

143 8. SINIF