Page 76 - ATA YAYINCILIK 6. Sinif Turkce Soru Dunyasi

TÜRKÇE
Test

Cümlede Anlam TÜRKÇE 2
Test

4.
Amaç-sonuç cümleleri, eylemin hangi amaca bağlı olarak gerçekleştiğinin belirtildiği cümlelerdir. Bu tür cümle-
ler eyleme sorulan “Hangi amaçla?” sorusuna cevap verir. Böyle cümlelerde genellikle “için, diye, üzere” gibi
edatlardan yararlanılır.

DİKKAT: Amaç-sonuç cümleleri ile neden-sonuç cümleleri karıştırılabilir. Bunun önüne geçmek için amaç veya
neden anlamını sağlayan “için, diye, -e, -a” sözcük ve eklerinin yerine “amacıyla” sözcüğünü getirmeliyiz. Cüm-
lenin anlamında bir bozulma olmuyorsa cümle “amaç-sonuç“, bozulma meydana geliyorsa da “neden -sonuç”
cümlesidir diyebiliriz.

Buna göre,

1. Adının baki kalmasını istiyorsan eser bırakmalısın.
2. Şehir gürültüsü beni sıktığında sahiller koşar imdadıma.
3. Gönlü ferahlar diye odasını fıstık rengine boyatmıştı.
4. İçeriyi havalandırmak gayesiyle pencereleri ardına dek açtı.

cümlelerinden hangilerinde amaç-sonuç ilişkisi vardır?
A) 1 ve 2. B) 2 ve 3. C) 3 ve 4. D) 1 ve 4.

5. • Bizim karınca çok susamış.
• Bir suyun başına giderek kana kana su içmek istemiş.

Bu cümlelerin anlamca doğru biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bizim karınca, çok susadığından kana kana bir suyun başına gidip su içmek istemiş.
B) Çok susayan bizim karınca, kana kana su içmek için bir suyun başına gitmiş.
C) Çok susayan bizim karınca, bir suyun başına giderek kana kana su içmek istemiş.
D) Bizim karınca, çok susadığı için bir suyun başına giderek sudan kana kana içmiş.

6. I. Şimdiye kadar gelmiş olmalıydı, bir şey mi geldi başına acaba? (Endişe)
II. Boyuna bakmadan bizi yermeye kalkıyor beyefendi! (Küçümseme)
III. Bu güzelim bahçenin -maalesef- gülleri de solmuştu. (Üzülme)
IV. Romandaki olaylar öyle sürükleyiciydi ki sayfalar arasında kayboluyordum âdeta. (Sevinç)

Numaralanmış cümlelerden hangisine, yay ayraç içinde verilen duygu hâkim değildir?
A) I B) II C) III D) IV

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sebep-sonuç anlamı yoktur?
A) Havalar soğuk gittiğinden odunlar da tükenmişti.

B) Kışı, gündüzleri kısacık olduğu için sevmem.
C) Hangi yayla yüce ise biz seninle oralara gidelim.
D) Şiirde karar kılmıştı, çünkü öyküde başarılı olamamıştı.

Yeni Nesil Soru Dünyası 76