Page 205 - ATA YAYINCILIK 5. Sınıf Ben Korkmam Fen Bilimleri Soru Bankası

IŞIĞIN YAYILMASI

ETKİNLİKLER

A Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D”, C Aşağıdaki maddeleri, düzenekte “?” ile gösterilen
yanlış olanların başına “Y” yazınız. yerlere uygun şekilde yerleştiriniz.
Saydam olmayan cisimlerin arkasında oluşan karan- • Soğan zarı • Mukavva • Ağaç
lık bölge tam gölgedir. • Kitap • Yağlı kâğıt • Buzlu cam

Cismin gölgesinin boyutları değiştirilemez.
Işığın, dalgalar hâlinde yayılması tam gölge olayının
oluşmasına neden olur.
Bir cismin perde üzerindeki gölgesi basit ışın çizimle-
ri yapılarak tespit edilebilir.
Cisim, ışık kaynağından uzaklaştıkça gölge boyu bü-
yür.
Işık kaynağı, cisimden uzaklaştıkça gölge küçülür. Ç Aşağıdaki düzenekte önce top sabit tutulup mum
sırasıyla 1 ve 2 yönünde hareket ettiriliyor. Sonra
Bir cismin gölgesinin boyu, ışık kaynağı ve cisim ara-
sındaki uzaklığa bağlıdır. mum sabit tutulup top sırasıyla 3 ve 4 yönünde ha-
reket ettiriliyor. Buna göre 1, 2, 3 ve 4. durumlarda
Bir cismin tam gölgesi, cismin kendisi ile her zaman duvarda oluşan gölge boylarını karşılaştırınız.
aynı boyuttadır.
Gölgenin büyüklüğü, cismin büyüklüğüne göre deği-
şir.

B Aşağıdaki cümleleri kutucuktaki ifadelerden uy-
gun olanlarıyla tamamlayınız.
• gölgesinin • küçülür • değişir
1. durumda: ....................... 3. durumda: .......................
• tam gölgesi • karanlık • cismin
2. durumda: ...................... 4. durumda: .......................
• gümüş tepsi • büyür • saydam olmayan
D Özdeş opak X, Y ve Z cisimleri ışık kaynağının
• Opak cisimlerin arka kısmında cismin
oluşur. önüne konulup aşağıdaki düzenek hazırlanıyor.
• Cisim, ışık kaynağına yaklaştırılırsa cismin arkasında Buna göre X, Y ve Z cisimlerinin gölge boylarını
oluşan gölge gösteren grafiği çiziniz. (Gölgeler birinden bağımsız
• Işık kaynağı cisimden uzaklaştırılırsa cismin gölgesi düşünülecektir.)

• Gölgenin büyüklüğü bulunduğu
yere göre değişir.
• Tam gölge, ışığın X Y Z
maddeden geçememesi sonucunda oluşur.
• Cisim ile şekli benzerdir. Perde
• Işık kaynağının yeri değiştirildiğinde tam gölgenin bü- Gölge Boyu
yüklüğü
• Gölge, cismin arkasında oluşan
bölgedir.
• gibi maddelerin tam gölgesi olu- Cisimler
şur. X Y Z

204