Page 110 - ATA YAYINCILIK 2.Sınıf Dil Bilgisi
P. 110

İŞ, OLUŞ, HAREKET VE DURUM BİLDİREN KELİMELER (EYLEM - FİİL)
               Cümlelerde iş, oluş, hareket veya durum bildiren kelimelere eylem (fiil) denir. Eylemler
             cümleleri anlamlı hâle getirir ve cümlenin sonunda bulunurlar.
               Yiğit ders çalışıyor.
                              Bu cümlelerde yer alan “çalışıyor, oynuyor, uçuyor, suluyor”
               Dilek oyun oynuyor.
               Kuşlar uçuyor.
                            mektedir.
               Merve çiçek suluyor.
              Bilgi Kutusu
                 •  Varlıkların yaptığı iş, oluş, hareket ve durumu bildiren kelimeler (eylem) olmadan
               cümle kurulamaz.
                 •  Bir  kelimenin  eylem  olup  olmadığını  anlamak  için  kelimenin  ek  almamış  hâlinin
               sonuna “-mek, -mak” ekleriz. Oluşan kelime anlamlıysa eylemdir. Anlamsızsa eylem de-
               ğildir.      kelimeleri varlıkların yaptıkları iş, oluş, hareket ve durumu bildir-
                 boya - mak    Eylemdir.    zil - mek    Eylem değildir.
               Etkinlik
             1.  Aşağıdaki kelimelere -mek, -mak ekleri getirerek kelimelerin eylem olup olmadığını
              71. sayfa                                               Test - 11
               belirleyelim. Örnekteki gibi yazalım.
               koy - mak     koymak     Eylemdir.
                                                                       1     2     3      4     5     6      7     8
               ev - mek     evmek     Eylem değildir.
                                                                      C      B     A      B     A     B      A     C
                   mak
                                  Eylemdir.
                         çalışmak
               çalış - ........     .............     ..........................
                                                                       9    10     11    12    13     14
                          koşmak
                                  Eylemdir.
                  mak
               koş - ........     .............     ..........................
                                  Eylem değildir.
                          topmak
                  mak
               top - ........     .............     ..........................  B
                                  Eylemdir.
                          yapmak
                  mak
               yap - ........     .............     ..........................
                  mak
                          yazmak
                                  Eylemdir.
               yaz - ........     .............     ..........................
                    mak
                         kalemmak
                                  Eylem değildir.
               kalem - ........     .............     ..........................
                                     71
             2.  Aşağıdaki resimlerde yapılanları resimlerin altlarına cümle hâlinde yazalım. İş, oluş,
              72. sayfa                                                Etkinlik
              hareket ve durum bildiren kelimenin altını çizelim.     77. sayfa
                                                                     1.  Aşağıdaki yay ayraçların (  ) içine uygun noktalama işaretlerini koyalım.
                                                                     •   Yemeklerden sonra dişlerimizi fırçalamalıyız (  ) .
                                                                     •   (   ) Boncuklar nerede (  ) ?—
                                                                        (  —
                                                                           ) Dolaptaki mavi kutunun içinde (  ) .
                                  Öğrenci Yorumu
                                                                            ,
              .....................................  .....................................  .....................................  •   Yaşasın (  ) sınıfımı geçtim (  ) !
                                                                     •   Dayımın köydeki çiftliğinde kedi (  ) köpek (  ) eşek (  ) horoz (  ) at (  ) inek (  ) koyun ve ku(  ) -
                                                                                                             ,
                                                                                                         ,
                                                                                                      ,
                                                                                        ,
                                                                                             ,
                                                                                                 ,
                                                                        zu var.
             2.  Aşağıdaki resimlerde yapılanları resimlerin altlarına cümle hâlinde yazalım. İş, oluş,   Etkinlik
              hareket ve durum bildiren kelimenin altını çizelim.    •   Ali (  ) nin Amasya (  ) daki dayısı gelmiş (  ) .
                                                                         ’
                                                                                  ’
                                                                     1.  Aşağıdaki yay ayraçların (  ) içine uygun noktalama işaretlerini koyalım.
                                                                     •   Yemeklerden sonra dişlerimizi fırçalamalıyız (  ) .
                                                                       (   ) Boncuklar nerede (  ) ?—
              .....................................  .....................................  .....................................  •  2.  Aşağıdaki cümleleri noktalama işaretlerini doğru kullanarak yeniden yazalım.
                                                                       (
                                                                     •     Hey, hepiniz buraya bakın.
                                                                       —
                                                                           ) Dolaptaki mavi kutunun içinde (  ) .
             3.  Aşağıdaki söz gruplarını karşılarında verilen iş, oluş, hareket ve durum bildiren keli-
                                                                       Hey, hepiniz buraya bakın!
              melerden uygun olanıyla tamamlayalım.                    •   ..................................................................................................................
                                                                            ,
                                                                       Yaşasın (  ) sınıfımı geçtim (  ) !
                                .....................................
              .....................................  yiyeceğim. Öğrenci Yorumu  .....................................
                                                                       Dayımın köydeki çiftliğinde kedi (  ) köpek (  ) eşek (  ) horoz (  ) at (  ) inek (  ) koyun ve ku(  ) -
                                                                                        ,
                •   Eve gidince yemek .................  geldi       •  •   Annen pazardan senin için ne aldı!  ,  ,  ,  ,  ,
                                                                       ..................................................................................................................
                                                                          Annen pazardan senin için ne aldı?
                                                                       zu var.
                             gider.
                •   Babam işe erken .................  beklerim
                                                                     •  •   Sabah kahvaltıda peynir - ekmek - zeytin - yumurta yedim.
                                                                         ’
                                                                       Ali (  ) nin Amasya (  ) daki dayısı gelmiş (  ) .
                                                                                  ’
                             geldi.
                •   Annem pazardan .................  gideceğiz
                                                                       ..................................................................................................................
                                                                        Sabah kahvaltıda peynir, ekmek, zeytin, yumurta yedim.
                        gelecek.
                •   Adem bize .................    yaptık
                                                                     •   Yarın İstanbul,dan misafirimiz gelecek!
                          beklerim.
                •   Kırmızı ışıkta .................  seviyorum
                                                                       Yarın İstanbul’dan misafirimiz gelecek.
              .....................................  .....................................  .....................................    2.  Aşağıdaki cümleleri noktalama işaretlerini doğru kullanarak yeniden yazalım.
                                                                       ..................................................................................................................
                         aldım.
                •   Yeni defter .................  oynuyor           •   Hey, hepiniz buraya bakın.
             3.  Aşağıdaki söz gruplarını karşılarında verilen iş, oluş, hareket ve durum bildiren keli-  •   Vay be, çok çalışmıştım.
                                                                       Hey, hepiniz buraya bakın!
                         gideceğiz.
                •   Tatilde köye .................                      ..................................................................................................................
                                                                       ..................................................................................................................
              melerden uygun olanıyla tamamlayalım.   gelecek           Vay be, çok çalışmıştım!
                             yaptık.
                •   Marketten alışveriş .................  aldım     •   Annen pazardan senin için ne aldı!
                            yiyeceğim.
                •   Eve gidince yemek .................  geldi       •   !Ayşe annen eve ne zaman gelecek!
                                                                       Annen pazardan senin için ne aldı?
                        oynuyor.
                •   Kerem top .................        gider            ..................................................................................................................
                             gider.
                •   Babam işe erken .................  beklerim         !Akşam gelecek Hatice teyze,
                         seviyorum.
                                                                       — Ayşe annen eve ne zaman gelecek?
                •   Okulumu çok .................  yiyeceğim         •     Sabah kahvaltıda peynir - ekmek - zeytin - yumurta yedim.
                                                                       ..................................................................................................................
                             geldi.
                •   Annem pazardan .................  gideceğiz        Sabah kahvaltıda peynir, ekmek, zeytin, yumurta yedim.
                                                                       ..................................................................................................................
                                                                          — Akşam gelecek Hatice teyze.
                                                                       ..................................................................................................................
                        gelecek.
                •   Adem bize .................  72  yaptık          •   Yarın İstanbul,dan misafirimiz gelecek!  77
                          beklerim.
                •   Kırmızı ışıkta .................  seviyorum         Yarın İstanbul’dan misafirimiz gelecek.
                                                                       ..................................................................................................................
                         aldım.
                •   Yeni defter .................  oynuyor           •   Vay be, çok çalışmıştım.
                         gideceğiz.
                •   Tatilde köye .................    gelecek           Vay be, çok çalışmıştım!
                                                                       ..................................................................................................................
                             yaptık.
                •   Marketten alışveriş .................
                                                   aldım             •   !Ayşe annen eve ne zaman gelecek!
                        oynuyor.
                •   Kerem top .................        gider            !Akşam gelecek Hatice teyze,
                         seviyorum.
                                                                       ..................................................................................................................
                •   Okulumu çok .................                       — Ayşe annen eve ne zaman gelecek?
                                                  yiyeceğim
                                                                       ..................................................................................................................
                                                                        — Akşam gelecek Hatice teyze.
                                      72                                                     77
                                                                109
   105   106   107   108   109   110   111   112   113