Page 32 - 8 fen kapak_on_yuz-birleştirildi
P. 32
8. Sınıf Fen Bilimleri Deneme Sınavı - 4
17. Aydın bezelyelerin gövde durumu üzerine bir araştırma yap- 18. Aralarında kan bağı olan kişiler arasında yapılan evlilikle-
maktadır. Uzun gövdeli olan bezelye bitkisi ile kısa gövdeli re akraba evliliği denir. Ressesif (çekinik) kalıtılan bir grup
olan bezelye bitkisini tozlaştırıp gözlemlerini iki kuşak bo- gen hastalığında hastalığın ortaya çıkması için hem anne-
yunca genotip ve fenotiplerini gözlemleyerek aşağıdaki şe- den hem de babadan alınan genin hastalıklı olması gerekir.
kilde şematize etmiştir. Akdeniz anemisi (Thalassemia), kistik fibrosis, orak hücreli
anemi hastalıkları bu grupta yer alır. Eğer ebeveynlerden
gelen genlerden biri hastalıklı, diğeri sağlam ise hastalık or-
taya çıkmayabilir. Kişi bu durumda hastalık geni bakımından
X taşıyıcı olur. Akraba evlilikleri genetik olarak bu tür hastalık-
lar için büyük riskler oluşturmaktadır.
Saf döl Saf döl
uzun gövdeli kısa gövdeli Aşağıda orak hücreli anemi hastalığı bakımından sağlam
olan kişiler arasında gerçekleşen akraba evliliklerinden do-
ğan çocukların hastalık durumları verilmiştir.
Birinci
kuşak
X
%100 uzun gövdeli
Taşıyıcı Taşıyıcı
Anne Baba
X
1. kuşak bezelyeler
kendi aralarında çaprazlanıyor.
İkinci
kuşak
Sağlıklı Taşıyıcı Taşıyıcı Hasta
çocuk çocuk çocuk çocuk
%75 uzun gövdeli, %25 kısa gövdeli
Buna göre,
Aydın yukarıdaki gözlemlere dayanarak aşağıdaki çıkarım- I. Akraba olan kişiler arasında gerçekleşen evliliklerden
larda bulunmaktadır. doğan çocukların tamamı hastalık geni bulundurmakta-
I. Birinci kuşakta oluşan bezelyelerin genotipleri melez dır.
baskındır. II. Orak hücreli anemi hastalığı çekinik alellerle aktarılan
II. İkinci kuşakta oluşan bezelyelerin tamamının fenotipleri bir kalıtsal hastalıktır.
farklı, genotipleri aynıdır. III. Akraba olan kişilerde, akraba olmayanlara göre genetik
III. İkinci kuşakta oluşan kısa gövdeli bezelyeler homozi- benzerlik daha fazladır.
gottur. ifadelerinden hangileri söylenebilir?
IV. İkinci kuşakta 400 adet bezelye elde edilseydi bunlar- A) Yalnız II B) I ve II
dan 200 tanesi uzun gövdeli olurdu.
C) II ve III D) I, II ve III
Buna göre Aydın'ın yaptığı çıkarımlardan hangileri ha-
talıdır?
A) I ve II B) I ve III
C) I ve IV D) II ve IV
7
