Page 19 - ATA YAYINCILIK Aile Katılımı
P. 19
Oyun, çocukların kendi deneyimleriyle hayatı tanımalarının aracıdır. Ço-
cuklar bunu oyuncakları aracılığıyla yapar. Oyuncaklar; çocukların beş duyusu
ve duygularını uyaran; zihinsel, dil, hareket, sosyal ve duygusal gelişimlerini
etkileyen, biçimlendiren ve düzenleyen; yeteneklerinin ortaya çıkmasını destekleyen; ya-
ratıcı yönlerini ve hayal güçlerini geliştiren her tür oyun aracıdır. Çocukların oyun oynar-
ken kullandığı her türlü araç (çocuğa zarar vermeyecek, sağlık ve güvenliğini tehlikeye
atmayacak nitelikte olanlar) oyuncaktır.
Çocukların yeteneklerini ortaya çıkaracak oyuncaklar bir eğitim işlevi olarak görül-
meli ve oyuncak seçiminde özellikle buna dikkat edilmelidir. Her yaş ve cinsiyetteki çocuk
açısından doğru oyuncaklarla oyun oynamanın ciddi yararlar sağladığı bilinmektedir.
Oyuncaklar, çocukların alıcı ve ifade edici dil becerilerini, düşünme becerilerini, ken-
dine güven duygusunu, problem çözme yeteneğini, hayal gücünü, araştırma ve keşfetme
isteğini, merak duygusunu geliştirir.
İki-üç yaşta çocukların ellerini ve parmaklarını kullanmalarında belirgin bir gelişme
olur. Parmakların hareketleri daha hassas ve etkin hâle gelir ve eklemlerin esnekliği ar-
tar. Çocuklar, hem kendileriyle hem de nesneler/oyuncaklar ile deney yapmaya devam
eder ve dünya algısını yenileyen şaşırtıcı bağlantıları araştırmak ve bulmak için sürekli
yeni yöntemler keşfederler. Bu süreçte taklit becerileri ile birlikte rol yapma becerisi de
ortaya çıkmaya başlar. Çocuklar artık inşa etmekten, evcilik oynamaktan, tırmanmaktan,
ayırıp tekrar birleştirmekten, şekil vermekten ve yoğurmaktan, çizim yapmaktan, sayfa-
larını çevirip bakabileceği kitaplardan hoşlanırlar.
Çocukların doğal yeteneklerini ortaya çıkaran, oyun yoluyla gelişimini destekleyen
oyuncakların seçimi en önemli noktadır.
Oyuncak seçerken şunlara dikkat edilmelidir:
Oyuncaklar, çocukların yaşlarına ve gelişim özelliklerine uygun olmalıdır.
Anne ve babalar, kendi istek ve beğenileri yerine çocuklarının istek ve gereksinimle-
rine uygun oyuncak tercihi yapmalıdırlar.
Oyuncaklar sağlam ve dayanıklı olmalıdır.
Çocuklar için tehlike yaratabilecek nitelikteki (sivri, paslı, kesici, delici, boyası çıka-
bilen vb.) oyuncaklar ve oyun malzemeleri tercih edilmemelidir.
Oyuncaklar, kolay temizlenebilen bir materyalden yapılmış olmalı; canlı, parlak renkte
ve estetik özelliğe sahip olmalıdır.
Oyuncakların seçiminde önce basit, sonra karmaşık oyuncaklar tercih edilmelidir.
Sadece öğretme amaçlı oyuncaklar yerine hem eğlenceli hem de eğitsel özellikleri
olan, problem çözmeyi sağlayan, merak uyandırıcı oyuncaklar tercih edilmelidir.
Oyuncakların çok pahalı olması önemli değildir. Önemli olan, oyuncağın niteliği ve ço-
cuğa uygunluğudur.
Kız ve erkek çocuklara aynı oyuncaklar alınabilir.
Özellikle küçük yaş grubu çocuklar için kolay parçalanabilen ve yutulma riski olan
oyuncaklar tercih edilmemelidir.
0-36 Ay Çocuklar İçin Eğitim Programı ile Bütünleştirilmiş Aile Destek Eğitim Reh-
beri’nden (EBADER) kısaltılarak alınmıştır.