Page 11 - ATA YAYINCILIK Aile Katılımı

Çocuklar, oyunda duyu-hareket-zekâ yetilerini geliştirmekle ve denet-
lemekle; toplumsal davranışları öğrenmektedirler. Oyun yoluyla sosyalleşen,
“ben” ve “başkaları” kavramlarının bilincine varan çocuklar; paylaşmayı da oyun
aracılığıyla öğrenirler.
Oyun, çocukların özellikle hareket gelişimlerini olumlu yönde etkiler; kendilerini ra-
hatça ifade etmelerini, çevreyle etkileşime girmelerini ve etraflarındaki olaylardan ha-
berdar olmalarını sağlar. Çocukların dünyaya, olaylara, insanlara bakışları ve kim oldukları
oyun yoluyla şekillenir. Çocuklar; oyun yoluyla sevinçlerini, nefretlerini, sevgi arayışlarını
ve saldırganlık gibi duygularını dışa vurabilmektedir. Oyun; çocukların çevreleri ile ilişki
kurmalarına, duygu ve düşüncelerini yansıtmalarına yardımcı olmaktadır.
Oyun, çocukların kontrol edebildiği ve kurallarına kendilerinin karar verebildiği bir
uğraştır. Çocukların bu kontrolü sağlayabildiklerini hissetmeleri ise oldukça önemlidir.
Çocuklar özellikle serbest şekilde oynarken kontrolün kendi ellerinde olduğunu hisseder-
ler ve bu duygu da onların benlik gelişimlerini destekler, bağımsızlaşma duygusunu geliş-
tirir. Çocukların, oyunun sınırlarını kendilerinin belirliyor olması oyun içinde kendilerini
özgür ve bağımsız hissetmelerini sağlar.

Çocuklar oyunda gerçek duygularını, düşüncelerini, sözlerle anlatamadığı üzüntüleri-
ni, kaygılarını dile getirirler ve bu yolla sıkıntılarını dışa vurarak rahatlarlar; duygularını
kontrol altına alırlar. Bu yönü ile oyun tedavi edici bir özellik de taşır.
Okul öncesi dönemde çocuklar farklı yaşlarda farklı oyun özellikleri sergilerler. Ço-
cukların oyun özelliklerini bilmek, onların gelişim alanlarını desteklemek açısından önem-
lidir.
Çocukların oyunlarını 0-2 yaşlarında nesnelerin renkleri, sesleri ve hareketleri oluş-
turur. Daha sonra ise diğer kişilerle sosyal etkileşimi olmaksızın çocuk, oyuncaklarıyla
yalnız başına oynar. Çocuklar grup etkinlikleri içinde arkadaşlarına katılmaz, çevrelerin-
deki çocukların oyunlarından etkilenmez ve bağımsız davranırlar.
Çocuklar 2-4 yaşlarında aynı ortamda oynarlar, aynı oyuncakları kullanırlar fakat
birlikte oynamazlar, birbirlerinden bağımsız olarak oyunlarını sürdürürler. Bu yaşlarda,
çocukların sosyal etkileşimleri çok az olmakla birlikte, bir oyuncağı istemek, düşünceleri-
ni söylemek gibi durumlarda birbirleriyle çok az da olsa etkileşime girebilirler. Çocuklar
arasındaki sözel iletişim de çok azdır.
Çocuklar 4-6 yaşlarında, iş birliğine dayanan oyunlar oynamaya başlarlar. Bu dönemde
amaç, beraberce belirli bir sonucu başarmaktır. Bu dönemde çocuklar arasında gerçek
bir sosyal etkileşim vardır ve çocuklar oyunun amacına ulaşmak için birlikte hareket
ederler. Ayrıca oyun araçları da amaca uygun olarak paylaşılır. Bu tür oyunlar sosyal et-
kileşim gerektirdiğinden sosyalleşme de oldukça önemlidir.

0-36 Ay Çocuklar İçin Eğitim Programı ile Bütünleştirilmiş Aile Destek Eğitim Reh-
beri’nden (EBADER) kısaltılarak alınmıştır.