Page 82 - PARAGRAF MAX 4
P. 82
4 4 KONU ÖZETİ
3. BÖLÜM METİN İNCELEME
1- HİKÂYE UNSURLARI
3. BÖLÜM : METİN İNCELEME Metinler bilgilendirici, hikâye edici (öyküleyici) ve şiir olmak üzere üçe ayrılır. Bir konu
hakkında bilgi vermek ya da duygu ve düşünceleri dile getirmek amacıyla yazılan me-
tinlere “bilgilendirici metin” denir. Merak uyandıran, ilgi çeken bir olay ya da durumun
neden ve sonuç ilişkisi içerisinde ele alınıp yazıldığı metinlere ise “hikâye edici metin”
denir. Duygu, düşünce ve hayallerin dizeler hâlinde ahenkli biçimde aktarılmasına “şiir”
25
denir. Olay, kişiler ve varlıklar (kahramanlar), yer (mekân) ve zaman hikâye unsurlarıdır.
25
HİKÂYE UNSURLARI
24
Olay : Hikâyede anlatılan yaşantılar ya da durumlardır.
24 Kahramanlar : Olayı yaşayan, hikâyeyi yönlendiren varlık kadrosudur.
Yer (Mekân) : Olayın yaşandığı köy, orman, saray, bahçe vb. alanlardır.
23
Zaman : Olayın yaşandığı dönem, yıl, mevsim, ay, gün veya andır.
23
Ne tür sorular çıkar?
23
23 Bu parçada hikâye unsurlarından hangisine yer verilmemiştir?
Metindeki hikâye unsurları için hangisi söylenebilir?/ söylenemez?
22
Örnek Soru
22 Rıza, sessiz ve yorgun bir şekilde odanın eskimiş kapısını aralayarak usulca içeri süzül-
dü. Odanın içinde garip bir yabancılık hissetti. Çünkü Rıza, çocukluğunun geçtiği bu eve
yıllardır gelmemişti. Sağda duran eskimiş ve kırmızı örtüsü solmuş yatağa dikkatlice
21
baktı. Yatağın yanında bir masa, masanın üzerinde eskimiş bir iki kitap, yarısı su ile dolu
bir sürahi ve çatlamış bir bardak duruyordu. Yerde eskimiş ve gıcırdayan döşemeleri
yarım yamalak örten bir kilim vardı. Duvarda annesinin gençken çekilmiş bir fotoğrafı
hâlâ duruyordu. Odanın içinde annesine ait ne varsa küçük bir valize doldurdu. Eşyaları
aldı; anılarını ise evde bırakarak kapıyı kapattı ve yine usulca çıkıp gitti.
Dünyada herkesin başarılı olabileceği bir iş bulunur, Bu parçada hikâye unsurlarından hangisine belirgin olarak yer verilmemiştir?
önemli olan insanda bulunan yeteneklerin ortaya A) Olay B) Kişi C) Yer D) Zaman
çıkarılmasıdır. Her insan ayrı bir dünyadır, her dünya
ise yeni bir yaşamdır. Cevap “D” seçeneğidir.
Bu parçada olay, kişi ve yer ile ilgili detaylara yer verilmişken zaman unsuru ile ilgili her-
hangi bir bilgi verilmemiştir. Bu nedenle sorunun doğru cevabı “D” seçeneğidir.
81 PARAGRAF MAX 4
