Page 220 - 8. SINIF EKSPERT PLUS FEN BİLİMLERİ SORU BANKASI
P. 220

Ekspert Plus Fen Bilimleri Soru Bankası
            7.  Canlılar, kendileri için gerekli elementleri çeşitli şekillerde ortamdan alır ve bu elementleri kullanıp çeşitli şekillerde ortama geri
               verirler. Canlıların yapısında bulunan elementlerin tekrar tekrar doğada kullanılmasına madde döngüsü denir.
               Bir öğrenci madde döngüleri ile ilgili aşağıdaki deneyi tasarlıyor.


                                                                                 Ölçüm c hazları
                                    Güneş
                                              2. Fanus                 O 2  CO 2



                                                1. Fanus                                 B tk

                                                                O
                                                                  2  CO 2
                                                     Y              X

               Öğrenci, iç içe geçmiş fanuslarda meydana gelen değişimleri belirli aralıklarla kaydetmiş ve ölçüm sonuçlarını aşağıda verilen
               tablodaki gibi raporlamıştır.
                                    1. Ölçüm                                          2. Ölçüm

                (   1. fanusta O  ve CO  dengesinin korunduğu gözlenmiştir. ( 2. fanusta O  miktarı azalmaya CO  miktarı ise artmaya
                             2     2                                          2                  2
                                                                    başlamıştır.
                (   2. fanusta CO  miktarı azalırken O  miktarı artmıştır.
                              2               2
                                                                               2
                                                                                               2
                (   Bu ölçümden sonra 1. fanustan Y canlısı çıkartılıp 2. fa-  (   1. fanustaki O  miktarı artmış, CO  miktarı ise azalmıştır.
                   nusa alınmıştır.
               Buna göre bu deney ile ilgili yapılan aşağıdaki yorumlardan hangisi doğru değildir?
               A)  Başlangıçta 1. fanusta oksijen döngüsü sağlanabildiği için fanustaki canlılar yaşamaya devam eder.
               B)  Ölçüm sonuçları incelendiğinde Y canlısının madde döngüsündeki rolünün CO  üretmek olduğu anlaşılır.
                                                                                2
               C)  Başlangıçta 2. fanustaki madde döngüsündeki eksiklik içerisinde tüketici bir canlının bulunmamasıdır.
               D)  Ölçüm sonuçları incelendiğinde X canlısının oksijen döngüsünde çekirge ile aynı rolü paylaştığı anlaşılır.









            8.
                                                          EKSPERT BİLGİ
                Yıllık 250 mm’den az yağış alan bölgelere çöl denir. Bazı çöllerde 2­3 senede bir yağış gerçekleşmektedir. Amazon orman-
                ları ise yıllık yaklaşık 2500 mm yağış almaktadır. Çöllerde ve Amazon ormanlarında yaşayan tür sayısı arasında büyük
                farklılıklar vardır. Çöllerde yaşayan tür sayısı çok az iken Amazon ormanlarında milyonlarca tür yaşamaktadır.

               Bu bilgilere göre,
               I.  Su döngüsü canlıların tür sayısını belirleyici özelliğe sahiptir.

               II.  Su döngüsü sadece ormanlarda gerçekleşir.
               III.  Çöl ve orman bitki örtüsünün farklı olmasının nedeni  yağış miktarıdır.
               çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

               A) Yalnız I                    B) I ve II                    C) I ve III                    D) II ve III



             220                                                                                   E    K    S    P    E    R    T
   215   216   217   218   219   220   221   222   223   224   225