Page 89 - Ekspert EDU Fen Bilimleri 5. Sınıf

Sürtünme Kuvveti 3

KUVVETİ TANIYALIM E K S P E R T BÖLÜM

3. BÖLÜM: SÜRTÜNME KUVVETİ
Cisimle temas ettiği yüzey arasında oluşan ve cismin hareketini engelleyici kuvvete sürtünme kuvveti denir. Sürtünme kuvveti,
cismin hareket yönüne ters yönde etki eden bir kuvvettir.

c sm n hareket
yönü sürtünme
kuvvet n n yönü
Sürtünme kuvveti bütün yüzeylerde aynı değildir. Sürtünme kuvveti cismin temas ettiği yüzeyin kaygan ya da pürüzlü olmasına
göre yani yüzeyin cinsine göre değişir. Örneğin halı üzerinde hareket hâlindeki bir cisme etki eden sürtünme kuvveti, aynı cisim
fayans üzerinde hareket hâlindeyken etki eden sürtünme kuvvetinden farklıdır.
Pürüzlü Yüzeyler: Toprak, çakıl taşı, halı, zımpara kâğıdı, keçe ve kumaş gibi temas yüzeyi girintili ve çıkıntılı olan yüzeylere pü-
rüzlü yüzeyler denir. Pürüzlü yüzeyler bir cisme daha büyük bir sürtünme kuvveti uygular ve bu yüzeylerde cismin hareketi zorlaşır.

Keçe Halı Zımpara kâğıdı Toprak Çakıl taşı

Kaygan Yüzeyler: Cam, fayans, porselen, buz, mermer, beton ve laminant parke gibi girintisi ve çıkıntısı çok daha az olan yüzey-
lere kaygan yüzeyler denir. Kaygan yüzeyler bir cisme çok daha az bir sürtünme kuvveti uygular ve bu yüzeylerde cismin hareketi
kolaydır.

Fayans Laminant Parke Cam Buz Mermer

Hava Direnci

Hava ortamında bulunan cisme etki eden ve onun hareketini zorlaştıran etkiye hava direnci denir. Havaya temas eden yüzey
alanı arttıkça hava direncinin büyüklüğü de artar.

Günlük hayatta kullanılan bazı araçlar hava direncini en aza indirecek şekilde tasarlanırken bazı araçlar ise hava direncinden en
fazla yararlanılacak şekilde tasarlanmıştır.

89
89
E K S P E R T
E K S P E R T EDU FEN BİLİMLERİ